Ըստ Արցախի Հանրապետութեան Մարդու իրաւունքներու պաշտպանի աշխատակազմին կողմէ ձեռք բերուած տեղեկութիւններուն՝ Ատրպէյճանցիները առաջադրած է յաւելեալ պայմաններ` պահանջելով հիւանդները Արցախէն Հայաստան տեղափոխող ինքնաշարժները ստուգել, ինչպէս նաեւ Կարմիր Խաչի աշխատակիցներու եւ հիւանդներու անձնագիրները` խախտելով մինչ այդ ձեռք բերուած համաձայնութիւնները: Այս մասին «Ֆէյսպուք»ի իր էջին վրայ գրած է Արցախի Հանրապետութեան մարդու իրաւունքներու պաշտպան Գեղամ Ստեփանեան:
Կը նշուի, որ. ըստ Արցախի Հանրապետութեան առողջապահութեան նախարարութենէն ստացուած տեղեկութիւններուն, ծայրայեղ ծանր վիճակի մէջ գտնուող 30 հիւանդներ կը սպասեն շտապ տեղափոխման:
«Ապրիլի 23ին Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղու վրայ` Հակարի կամրջի մօտ, անօրինական հսկիչ անցագրային կէտ տեղադրելուց ի վեր Ադրբեջանի կողմից արհեստական պատճառաբանութիւններով խոչընդոտւում է Լեռնային Ղարաբաղում Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտէի բնականոն գործունէութիւնը, որով ադրբեջանական կողմը ոչ միայն ոտնահարում է միջազգային մարդասիրական իրաւունքի դրոյթները, այլեւ կոպտօրէն խախտում է շրջափակման ընթացքում ծայրայեղ ծանր առողջական վիճակում գտնուող անձանց ՀՀ տեղափոխելու շուրջ ձեռք բերուած պայմանաւորուածութիւնը: Սրանով իսկ Ադրբեջանը ուղիղ անտեսում է Մարդու իրաւունքների եւրոպական դատարանի 2022 թուականի Դեկտեմբերի 21ի որոշումը, որով դատարանը պարտաւորեցրել է Ադրբեջանին ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ եւ բաւարար միջոցները` ապահովելու Լաչինի միջանցքով Հայաստանում բժշկական օգնութիւն ստանալու կարիք ունեցող ծանր հիւանդ անձանց տեղաշարժը: Այս ընթացքում ԿԽՄԿի կողմից բուժառուների տեղափոխում իրականացուել է երկու անգամ` Ապրիլի 28ին (13 բուժառու) եւ Ապրիլի 29ին (16 բուժառու): Ապրիլի 29ից ամբողջութեամբ դադարել են ԿԽՄԿի միջնորդութեամբ բուժառուների տեղափոխումը ՀՀ բուժհաստատութիւններ», կ՛ըսուի վերոնշեալ գրառման մէջ:
Ըստ Ստեփանեանի՝ Ատրպէյճանի կողմէ դիտաւորեալ կը խոչընդոտուի նաեւ Կարմիր Խաչին միջոցով անհրաժեշտ դեղորայքի մատակարարումը դէպի Արցախ, որուն պատճառով լուրջ հարցեր կը ծագին Արցախի հիւանդանոցներուն մէջ։
Ատրպէյճանցիները, նպատակ ունենալով ամբողջութեամբ մեկուսացնել Արցախը՝ նպատակաուղղուած գործողութիւններու կը ձեռնարկեն` խոչընդոտելու նոյնիսկ մարդասիրական կազմակերպութիւններու գործունէութիւնը Արցախի մէջ` պարբերաբար արհեստական յաւելեալ պահանջներ ներկայացնելով:
«Անգամ հումանիտար (մարդասիրական) բնոյթի հարցերում Ադրբեջանը պատրաստ չէ դրսեւորելու կառուցողականութիւն եւ առիթը բաց չի թողնում ահաբեկելու բնակչութեանը եւ խորացնելու մարդկանց` շրջափակման հետեւանքով առաջացած թէ՛ ֆիզիքական, թէ՛ հոգեբանական տառապանքները` դիտաւորեալ խորացնելով հումանիտար ճգնաժամը: Ադրբեջանի վարքագիծը ուղիղ հակասում է միջազգային իրաւունքին եւ մարդասիրութեան սկզբունքներին, ինչը պէտք է արժանանայ միջազգային կազմակերպութիւնների եւ իրաւապաշտպան համայնքի յստակ դատապարտմանը: Ակնկալում ենք միջազգային կառոյցների գործնական միջամտութիւնը հումանիտար բնոյթի այս կարեւորագոյն խնդրի կարգաւորման ուղղութեամբ», գրած է Ստեփանեան:
Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտէին միջնորդութեամբ, 29 Ապրիլէն ետք Արցախէն Հայաստան հիւանդներ չեն տեղափոխուած. կոմիտէն իր աշխատանքի ձեւաչափին վերաբերող մանրամասնութիւններ կը քննարկէ կողմերու որոշում տուողներուն հետ:
«Արմէնփրէս»ի հետ ունեցած զրոյցի մը ընթացքին այս մասին ըսաւ Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտէի Հայաստանի գրասենեակի հաղորդակցութեան եւ կանխարգիլման ծրագիրներու ղեկավար Զառա Ամատունի` անդրադառնալով Ստեփանեանի յայտարարութեան, ըստ որուն, Լաչինի միջանցքին մէջ անցակէտի տեղադրումէն ետք Ատրպէյճան կ՛արգիլէ Կարմիր Խաչին՝ Արցախէն Հայաստան հիւանդներ տեղափոխելու:
«Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեն, կապուած զարգացումների հետ, կողմերի բոլոր որոշում կայացնողների հետ քննարկում է մանրամասներ, որոնք վերաբերում են մեր աշխատանքի ձեւաչափին», ըսաւ Ամատունի, որ յաւելեալ մանրամասնութիւններ չփոխանցեց հարցին խորհրդապահական ըլլալուն պատճառաւ։
«Խօսքը գնում է մեր մարդասիրական աշխատանքի շարունակականութեան մասին: Յոյս ունենք, որ դա կը վերականգնուի: Սակայն յստակեցման որոշակի պահանջներ կան, եւ հիմա այդ գործընթացն է: Այս ընթացքում փաստօրէն չենք իրականացնում տեղափոխումներ, քանի որ պէտք է ներգրաւուած բոլոր կողմերի հետ ունենանք որոշակիութիւն` կապուած մի քանի մանրամասների հետ», յայտնեց Ամատունի: