Հայ իրաւաբաններու միութիւնը բաց նամակ մը յղած է նախագահ Սերժ Սարգսեանին, բանակին մէջ յաճախակի դարձած սպանութիւններուն վերաբերեալ: Ստորեւ կը հրատարակենք սոյն նամակի բնագիրը ամբողջութեամբ (թարգմանուած «Հետք»ի կողմէ):
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ յարգարժան Սերժ Սարգսեանին
Որպէս Armenian Bar Association-ի անդամներ, որն ամբողջ աշխարհում ընդգրկում է բազմաթիւ փաստաբաններ, իրաւաբաններ, դատաւորներ ու գիտութեան ներկայացուցիչներ՝ պարտաւոր ենք մեր խորը մտահոգութիւնը յայտնել Հայաստանի Հանրապետութեան Զինուած ուժերի անդամ, տասնութամեայ զօրակոչիկ Աղասի Աբրահամեանի՝ ոչ մարտական պայմաններում տեղի ունեցած մահուան վերաբերեալ:
Ոչ մարտական պայմաններում զինուորական անձնակազմի անդամների կասկածելի մահացութիւնների օրէցօր աւելացող քանակի մասին տեղեկութիւնները հրատապային են, հրատապային են նաեւ միմեանց նկատմամբ զինծառայողների դաժան, ստորացուցիչ ու սպառնալից գործողութիւնները:
Մենք վստահ ենք, որ Դուք պարտաւորուած էք զգում արդարութիւն եւ հաւասարութիւն ապահովել բոլոր զինուորների համար՝ անկախ դասային ու խաւային պատկանելութիւնից: Որպէս գլխաւոր հրամանատարն այն բանակի, որ պաշտպանել է իր հայրենիքն ու պատմական յաղթանակներ գրանցել Արցախի ազատագրման համար պայքարում՝ Դուք, առաւել քան այլ ոք, գիտէք, թէ ինչքան կարեւոր են միահամուռ կապուածութիւնը, թիմային աշխատանքի ոգին եւ փոխադարձ յարգանքը ստորադաս ու վերադաս անձնակազմերի միջեւ:
Նման ռազմական կառոյցում ոչ մի կերպ չեն կարող հանդուրժուել մարդու իրաւունքների չարաշահումները: Մարտական կարգապահութիւնը, որի կարեւորութիւնն կարելի չէ թերագնահատել, պէտք է հիմնուած լինի պատշաճ ձեւաւորուած ու օրինական ռազմական հեղինակութեան նկատմամբ յարգանքի վրայ: Դրան կարելի է հասնել միայն այն դէպքում, երբ իւրաքանչիւրը կ՛արժանանայ արժանապատիւ ու յարգալից վերաբերմունքի՝ խթանելով ֆիզիկական ու հոգեբանական առողջ դրսեւորում:
Մենք ոգեշնչուած ենք 2011թ. Յուլիսի 9ին տեղի ունեցած երիտասարդ սպաների առաջին բանակային կոնֆերանսի ընթացքում հնչեցրած Ձեր դիտարկումներով, երբ Դուք պահանջեցիք երիտասարդ սպայական ուժերից զերծ պահել հայաստանեան հասարակութեանը բանակում որոշակի կոպիտ ու բիրտ գործելաոճից:
Մենք նաեւ ողջունում ենք պաշտպանութեան նախարար Սեյրան Օհանեանի վերջին գործողութիւնները, ով ղեկավարում է Ա. Աբրահամեանի մահուան առնչութեամբ հետաքննութիւնը եւ արդէն յայտարարել է մի քանի կասկածեալների ձերբակալութեան մասին:
Խնդրում ենք, որ Դուք անձամբ վերահսկէք՝ հաշուետուութիւն պահանջելու բոլոր նրանցից, ովքեր չարաշահում են իրենց պաշտօնէական դիրքը, եւ ոճրագործների նկատմամբ ապահովէք օրէնքի արդար ու թափանցիկ կիրառում:
1948թ. ՄԱԿի Գլխաւոր ասամբլիայի ընդունած Մարդու իրաւունքների համընդհանուր դեկլարացիայի 5րդ մասում ասւում է. «Ոչ մի անձ չպէտք է ենթարկուի բռնութեան կամ դաժան, անմարդկային եւ ստորացուցիչ պատժամիջոցի»:
Մենք խնդրում ենք, որ Դուք՝ որպէս ՀՀ նախագահ, պատուիրէք այս ձեւակերպմանը համահունչ հետաքննութիւն անցկացնել բանակում կատարուածի մասին յայտարարութիւնների վերաբերեալ եւ դիտարկէք համակարգային մակարդակով տեղի ունեցող չարաշահումները՝ բանակը բարեփոխելու եւ յետագայ նման նախադէպերն ու չարաշահումները կանխարգելելու վճռականութեամբ:
Եթէ բանակում կազմակերպական մթնոլորտն այնպիսին է, որ թոյլ է տալիս դաժան ու անմարդկային վերաբերմունք զինծառայողի նկատմամբ, ապա Դուք պէտք է պահանջէք կառավարութիւնից պատշաճ իրաւական վարոյթ իրականացնել եւ վաւերացնել բռնութիւնները կանխող կարգուկանոն:
Մենք առաջարկում ենք սահմանել այնպիսի մեխանիզմ եւ ընթացակարգ, որը թոյլ կը տայ անհատներին ու խմբերին արտայայտել իրենց բողոքն՝ առանց ճնշումներից վախենալու: Կոչ ենք անում Ձեզ հաւաստիացնել, որ օրէնքն ու ստանդարտները կը յարգուեն, կ՛իրականացուեն եւ կ՛ամրապնդուեն զինուորական ու արդարադատութեան համակարգերի կողմից:
Որպէս անկախ կազմակերպութիւն, որը հաւատարիմ է օրէնքի գերակայութեանն ու մարդու իրաւունքների պաշտպանութեանը՝ մենք պատրաստ ենք սատարել Ձեզ:
Յարգանքով՝
Էդուին Է. Մինասեան
Armenian Bar Association
կազմակերպութեան տնօրէն