«ԼՐԱԳԻՐ»Ի ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑԸ ՀՅԴ ԲԻՒՐՈՅԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉ ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆԻ ՀԵՏ
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ
«Լրագիր»ի զրուցակիցն է ՀՅԴ Բիւրոյի քաղաքական ներկայացուցիչ, ԱԺ ՀՅԴ խմբակցութեան ղեկավար Արմէն Ռուստամեանը։
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ.- Պարոն Ռուստամեան, որքանո՞վ էք հաւանական համարում, որ Հայաստան-ԵՄ նոր շրջանակային համաձայնագիրը կը ստորագրուի Նոյեմբերին 24ին՝ հաշուի առնելով տեղեկատուական այն հոսքերը, որ հնարաւոր է Մալթան եւ Լիւքսեմբուրգը չհասցնեն թարգմանել համաձայնագրի տեքստը: Հնարաւո՞ր է՝ սա պատճառ դառնայ համաձայնագրի ստորագրումը յետաձգելու համար:
ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆ.- Չեմ կարծում: Դա ԵՄի ներքին ընթացակարգն է, եւ մենք այստեղ խնդիր չունենք: Մենք ստորագրում ենք, եւ այդ պահից սկսած՝ ԵՄ տարբեր երկրներ իրենց ընթացակարգով պէտք է վաւերացնեն: Եւ եթէ մի քանի երկիր յետ ընկնի եւ վաւերացումը ձգձգուի, դա չպէտք է խոչընդոտի բուն ստորագրման փաստը: Ստորագրելուց յետոյ է սկսում այդ գործընթացը, այնպէս որ, ես չեմ կարծում, որ դա խանգարի: Իսկ այդ պայմանագիրը մեզ համար շատ կարեւոր է, մեզ համար այլընտրանք է, եւ բոլոր այն խօսակցութիւնները, թէ իբր Հայաստանը միայն մէկ վեկտորով (միջաշառաւիղով, արեւելումով-Խմբ.) է առաջ գնում, կը դադարեն: Մենք միշտ կողմ ենք եղել եւ հիմա էլ ամէն ինչ անելու ենք, որ այս պայմանագիրն անպայման ստորագրուի եւ իր ամբողջ բովանդակութեամբ լիարժէք կեանքի կոչուի:
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ.- Արամ Գասպարի Սարգսեանը յայտարարում է, թէ այս համաձայնագիրը վտանգ է մեր ինքնիշխանութեանը, մինչդեռ ռուսամէտ գործիչները ԵԱՏՄի (Եւրասիական տնտեսական միու-թեան) դէպքում դա որեւէ կերպ չէին յիշատակում: Ինչո՞ւ:
ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆ.- Այսամէտ-այնամէտները միշտ նման դէպքերում մէկը միւսի դէմ են դուրս գալիս, բայց մենք երկուսին էլ կողմ ենք, որովհետեւ երկուսի մէջ էլ տեսնում ենք հայութեան եւ Հայաստանի շահը, եւ սա գնալով աւելի ակնյայտ է դառնալու, իսկ ինքնիշխանութեան մասին խօսելը, բնականաբար, միշտ կարող է հրապարակ գալ, եթէ դու միջազգային կառոյցի մէջ ես մտնում, դու քո ինքնիշխանութիւնից զիջում ես մի բան: Դա պարտադիր պահանջ է: Դրա այլընտրանքն այն է, որ ընդհանրապէս մեկուսանաս, որեւէ կառոյցի մէջ չլինես, բայց աշխարհում այդպիսի երկիր կա՞յ, չկայ: Բոլորն էլ իրենց ինքնիշխանութեան մի մասը զոհում են:
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ.- -Կա՞յ համաձայնագրում դրոյթ, որ վերջին րոպէին կարող է Ռուսաստանի կողմից ճնշման պատճառ հանդիսանայ, եւ այն կեանքի չկոչուի:
ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆ.- Տեքստի մէջ որեւէ վտանգ չեմ տեսնում, իսկ կեանքի կոչելը կապուած է մեր երկու կողմերի արդիւնաւէտ գործունէութիւնից: Սա չի նշանակում, որ ստորագրուեց, յաջորդ պահին պէտք է կեանքի կոչուի, որովհետեւ այնտեղ այնպիսի հարցեր կան, որոնք լուրջ գործընթաց են ենթադրում եւ գործողութիւնների յստակ ծրագիր, որը սրանից պէտք է բխի եւ իրականացուի: Այսինքն՝ ես այստեղ որեւէ վտանգ այս իմաստով չեմ տեսնում, եւ կարծում եմ, որ սրանք ոչ թէ մէկը միւսին խանգարող, այլ լրացնող գործընթացներ են: Այսինքն՝ մենք ստորագրում ենք այս պայմանագիրը՝ արդէն ԵԱՏՄ մէջ լինելով: Եւ ուրեմն ամէն ինչ հաշուի է առնուած, որ Հայաստանը մէկ ոտքով այնտեղ է, միւս ոտքով կարող է այստեղ լինել: Սրանք եւ-եւի տրամաբանութեամբ պէտք է լինեն, ոչ թէ իրար բացառող: Այդ ամէնի հատումը կայ, մեր շահը այդտեղ ակնյայտ երեւում է, պետականաշինութեան, անգամ անվտանգութեան հարցերի հետ կապուած փոխլրացնող իրավիճակներ են առաջանալու, եւ կարծում եմ՝ այստեղ որեւէ խնդիր չի կարող առաջանալ:
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ.- Շատերը նշում են, որ համաձայնագիրը կը ստորագրուի, բայց իրականութիւն չի դառնայ, իշխանութիւնը չի կատարի այդ համաձայնագրով ստանձնած պարտաւորութիւնները: Որքանո՞վ քաղաքական կամք կը լինի այն կեանքի կոչելու համար:
ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆ.- Հայաստանը, ինչպէս ցանկացած այլ երկիր, այս բոլոր գործընթացները սկսելու համար պէտք է նախեւառաջ ստեղծի իրաւապայմանագրային համապատասխան դաշտ: Մենք իրաւական դաշտը ստեղծել ենք սահմանադրութիւնն ընդունելով: Հէնց նոյն այդ փոփոխութիւնները, որոնք մենք նախատեսում ենք իրականացնել՝ մարդու իրաւունքների, ժողովրդավարութեան, իրաւական պետութեան կայացման հետ կապուած, սրանց հիմքերը մենք արդէն սահմանադրութեամբ դրել ենք: Դրա համար ենք մենք ԵՄի հետ այս համաձայնագիրը կարեւորում, որովհետեւ այդ արժեհամակարգն այդ մասով ամբողջութեամբ վերցուած է եւրոպական արժեհամակարգից, պառլամենտարիզմի (խորհրդարանական դրութեան-Խմբ.) աւանդոյթներից: Հիմա մեր այս փուլը տեղայնացման փուլն է, այսինքն՝ կատարել քայլեր, որոնք նորից եւրոպական առաջադէմ փորձին համապատասխանող են լինելու եւ մեր այսօրուայ օրակարգին էլ են համապատասխանում, որովհետեւ մենք ինքներս խնդիր ունենք սահմանադրութիւնը կեանքի կոչելու: Եւ սահմանադրութիւնը կեանքի կոչելու փուլում մենք ձեռք ենք բերում մի գործընկեր, որը դրա լաւագոյն մասնագէտն է եւ ունի լաւագոյն փորձը պառլամենտարիզմի մասով: Եւ ուրեմն, ընդհակառակը, սա մեզ լաւ դաշտ եւ հնարաւորութիւն է տալու, որ կարողանանք այն գործընթացը, որ ինքներս ունենք՝ կեանքի կոչել սահմանադրութիւնը, այս համաձայնագրով շատ աւելի յստակ եւ ուղղորդուած եւ վերահսկուող պրոցեսով (գործընթացով-Խմբ.) աւարտին հասցնել: Այնպէս որ, ես վստահ եմ, որ սա աւելի է մեծացնելու մեր երաշխիքները, որ այն, ինչ մենք ընդունել ենք սահմանադրութեան մէջ, թղթի վրայ չի մնայ եւ կեանքի կը կոչուի:
ՍԻՐԱՆՈՅՇ ՊԱՊԵԱՆ.- Ե՞րբ կը ստորագրուի այն, երբ կեանքի կը կոչուի:
ԱՐՄԷՆ ՌՈՒՍՏԱՄԵԱՆ.- Մենք արդէն մեր ժամանակացոյցն ունենք, առաջին անգամ կառավարութեան հետ մենք ունեցանք մի ծրագիր, որն իսկապէս համահունչ է այն խնդիրներին, որ մենք այսօր ունենք: Խօսքը 17-22թթ. ռազմավարութեան մասին է, որ ինքնին եթէ կատարուի, մենք 2022ին կ՛ունենանք բոլորովին այլ Հայաստան, բոլորովին այլ որակի, եւ կուտակուած խնդիրների, որոնք ունեցել ենք արատաւոր համակարգերի միջոցով եւ նրանց շնորհիւ ձեւաւորուած, լուծումն ենք մենք տեսնելու: Եւ վստահ եմ, որ մենք այդ նոյն հինգ տարին այս նոյն համաձայնագրով շատ աւելի խորքային փոփոխութիւններ կատարելով, շատ աւելի վերահսկելի եւ ուղղորդուող նպատակային քայլեր կատարելով՝ ունենալու ենք մեր ուզած Հայաստանը 2022 թուականին:
«ԼՐԱԳԻՐ»