ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».- Հայաստանի կառավարութիւնը անշեղօրէն կեանքի կոչած է իր ծրագիրին առաջնահերթութիւնները, որոնց մէջ դատական համակարգի բարեփոխումը դարձած է հրատապ, 24 Յունիսին, ՄԱԿի Մարդկային իրաւունքներու խորհուրդի 41րդ նստաշրջանին առջեւ ունեցած իր ելոյթին ընթացքին ըսաւ Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Զօհրապ Մնացականեան։ Ստորեւ կու տանք ելոյթէն հատուածներ.
«Մէկ տարի առաջ Հայաստանի ժողովուրդն ի ցոյց դրեց իր ամուր յանձնառութիւնը եւ վճռականութիւնը պաշտպանելու եւ ապահովելու ժողովրդավարական հասարակութեան ուժը, իտէալները եւ արժէքները: Աւելի ուշ՝ 2018ի Դեկտեմբերին, Հայաստանի ժողովուրդը վերադարձաւ ընտրատեղամասեր՝ իրական ժողովրդավարական գործընթացների շրջանակներում ընտրելու Հայաստանի նոր խորհրդարանը, որի արդիւնքները վստահելի եւ ընդունելի էին մեր հանրութեան եւ բոլոր քաղաքական ուժերի համար: Այս գործընթացը, որը վայելում էր միջազգային հանրութեան աջակցութիւնը, առաւել ամրապնդուեց մեր կառավարութեան քաղաքական կամքով՝ ապահովելու իրապէս ազատ եւ արդար ընտրութիւնների անցկացում:
Հնարաւոր է հասնել իրապէս անկախ եւ անկողմնակալ դատական համակարգի ձեւաւորման եւ վերջինիս բարեփոխումը պայմանաւորուած է մեր կառավարութեան ուժեղ քաղաքական կամքով, քանի որ մենք գիտակցում ենք, որ հնարաւորինս սեղմ ժամանակում այս նպատակի իրագործումը կը լրացնի եւ կ՛ամրապնդի Հայաստանում տեղի ուենցած Թաւշեայ յեղափոխութեան նպատակները: Այս բարեփոխման իրականացման գործում մենք նաեւ վայելում ենք մեր գործընկերների աջակցութիւնը:
Սիրոյ եւ համերաշխութեան, ոչ բռնի Թաւշեայ յեղափոխութեան յաջողութեանը զգալիօրէն նպաստեց մեր կանանց լայն ներգրաւուածութիւնն եւ Հայաստանի հանրային կեանքում կանանց քաղաքական ներկայացուածութեան աճի բարձրացման նպատակով, նորընտիր խորհրդարանում կանանց առաւել մեծ ներկայացուածութիւնն է ապահովուել:
Ցեղասպանութեան կանխարգելումը շարունակում է դիմակայել լուրջ մարտահրաւէրների: Մենք ականատես ենք լինում Ցեղասպանութեան յանցագործութեան ժխտման եւ արդարացման փորձերի, որոնք խոչընդոտում են անպատժելիութեան եւ նոր ցեղասպանութիւնների վտանգաւոր կրկնութեան դէմ պայքարը: Հայաստանը խստօրէն դատապարտում է ժխտողականութեան քաղաքականութիւնը եւ Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերի արժանապատուութեան ու յիշատակի հանդէպ վիրաւորանքը, որն արտայայտուեց Թուրքիայի նախագահի՝ այս տարուայ Ապրիլի 24ի ուղերձում: Ուղերձում Ցեղասպանութեան զոհերի հասցէին կիրառուող ձեւակերպումը՝ «հայկական հրոսակախմբեր եւ նրանց կողմնակիցներ» վիրաւորական է եւ ցաւալի: Օսմանեան կայսրութեան կողմից ծրագրուած եւ իրականացուած Հայոց Ցեղասպանութիւնը «վերաբնակեցմամբ» արդարացնելը եւ այնուհետեւ դա որպէս «առաւել ողջամիտ գործողութիւն» որակելը վկայում է օսմանեան Թուրքիայում հայ ժողովրդին՝ որպէս ազգային, էթնիկ եւ կրօնական խմբին ամբողջովին կամ մասնակիօրէն ոչնչացնելու մտադրութեան մասին։ Թուրքիայի ղեկավարութիւնը շարունակում է բացայայտօրէն արհամարել միջազգային հանրային կարծիքը եւ պատմական իրականութիւնը:
Այս Խորհուրդը պէտք է վճռական գործէ՝ պայքարելու ատելութեան խօսքի, այլատեացութեան եւ անհանդուրժողականութեան դէմ: Մենք ողջունում եւ աջակցում ենք ՄԱԿի գլխաւոր քարտուղարի նախաձեռնած ատելութեան խօսքի դէմ պայքարին ուղղուած ՄԱԿ Ռազմավարութեանն ու գործողութիւնների ծրագրին: Հայաստանը շարունակում է ներդրում ունենալ ցեղասպանութիւնների կանխարգելման միջազգային ջանքերում:
«Արցախը մարդիկ են, 150 հազար անհատներ՝ իրենց արժանապատուութեամբ, պատասխանատուութեամբ եւ իրաւունքներով: Ինչպէս մնացած բոլորը, նրանք նոյնպէս իրաւունք ունեն ազատօրէն օգտուել իրենց բոլոր անօտարելի իրաւունքներից, ներառեալ՝ ինքնորոշման իրաւունքից, սեփական քաղաքական կարգավիճակն ազատօրէն որոշելու եւ իրենց տնտեսական, սոցիալական եւ մշակութային զարգացմանը հետամուտ լինելու իրաւունքից: Նրանց պարագայում կեանքի իրաւունքն առաւելապէս վտանգուած է, քանի որ առկայ է Արցախի բնակչութեան կենսական ֆիզիկական անվտանգութեան հանդէպ ծանրակշիռ սպառնալիքը: Հակամարտութեան հիմնական պատճառներն են 1990ականների սկզբին մարդկային անվտանգութեան դէմ իրագործուած յարձակումը, 2016ին Արցախի դէմ կրկնուած յարձակումը, հայերին սպանելու համար սառնասիրտ մարդասպանների շարունակական փառաբանումը՝ զուգորդուած պետական հովանաւորչութեամբ իրականացուող հակահայկական քարոզչութեամբ եւ այլատեացութեամբ: Տագնապին հանգուցալուծման եւ տարածաշրջանում երկարաժամկէտ խաղաղութեան հաստատման բանալին Արցախի ժողովրդի մարդկային անվտանգութեան եւ իրաւունքների ճանաչումն է: Ժողովրդի իրաւունքների պաշտպանութեանն ու խթանմանն ուղղուած Արցախի ջանքերն արժանի են ճանաչման: Քաղաքացիական ու քաղաքական իրաւունքների միջազգային դաշնագրի դրոյթների իրագործման վերաբերեալ անդրանիկ պարբերական զեկոյց նախապատրաստելու եւ ներկայացնելու Արցախի կամաւոր նախաձեռնութիւնը ողջունելի է:
Հայաստանը իր թեկնածութիւնն է առաջադրել 2020-2022 թթ. ՄԱԿ Մարդու իրաւունքների խորհրդում Արեւելեան Եւրոպայի խմբին յատկացուած երկու տեղերից մէկի համար: Մարդու իրաւունքների խթանմանն ու պաշտպանութեանն ուղղուած մեր ազգային փորձը վստահութիւն է ներշնչում, որ մենք որակեալ անդամակցութիւն կ՛ունենանք խորհրդում եւ իրական, ազնիւ եւ արդիւնաւէտ կերպով կը նպաստենք ՄԱԿի մարդու իրաւունքների հիմնական մարմնի շրջանակներում միջազգային համագործակցութեանը»: