ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ
«Փիւ հետազօտական կեդրոն»ի (Pew Research Center) հրապարակած ուսումնասիրութիւնը ցոյց կու տայ, որ աշխարհի վրայ շատեր հաւանութիւն չեն տար նախագահ Տանըլտ Թրամփի արտաքին քաղաքականութեան: Ասիկա զարմանալի յայտնագործութիւն մը չէ, բայց ասիկա ամբողջութեամբ կը հակասէ նախագահին կատարած պնդումներուն՝ իր ուռճացուած նուաճումներուն մասին:
Նոյնիսկ ընտրուելէն առաջ, նախագահի թեկնածու Թրամփ բազմաթիւ անգամներ յայտարարեց, որ նախագահ Պարաք Օպամա յարգանք չէր վայելեր մնացած աշխարհին մէջ, եւ թէ ինք՝ իբրեւ նախագահ կը վերականգնէ Միացեալ Նահանգներու նկատմամբ օտար երկիրներու յարգանքը:
Նկատի ունենալով Թրամփի բազմաթիւ չափազանցութիւնները եւ բացայայտ սուտերը, ոչ ոքի պէտք է զարմացնէ անոր պնդումներուն կեղծ ըլլալը: Փաստը այն է, որ իր նախորդը՝ Պարաք Օպամա, շատ յարգուած էր ամբողջ աշխարհի մէջ, եւ, ընդհակառակն, Թրամփ մարդոց մեծամասնութեան կողմէ դարձած է ծաղրանքի առարկայ Միացեալ Նահանգներու մէջ եւ անոր սահմաններէն դուրս, բացառութեամբ Թուրքիոյ, Հիւսիսային Քորէայի, Ռուսիոյ եւ Սէուտական Արաբիոյ բռնակալ ղեկավարներուն:
Եկէք տեսնենք իրական թիւերը՝ «Փիւ հետազօտական կեդրոն»ի տուեալներուն հիման վրայ. Հետազօտուած 33 երկիրներուն մէջ միջին հաշիւով մարդոց միայն 18 տոկոսը յայտարարած է, որ դրական կը համարէ Թրամփի արտաքին քաղաքականութիւնը: Զարմանալի չէ, որ Թրամփի արտաքին քաղաքականութեան ամէնէն բարձր վարկանիշը եղած է իսրայէլացիներու շրջանակին մէջ (55%), մինչդեռ 32%ը հաւանութիւն չէ տուած, իսկ 13%ը նշած է՝ «ոչ մէկ տարբերութիւն»:
Հետեւեալ երկիրները, նուազման կարգով, արտայայտած են իրենց հաւանութեան աստիճանը նախագահ Թրամփի արտաքին քաղաքականութեան նկատմամբ՝ Լեհաստան (34%), Հունգարիա (31%), Ուքրանիա (29%), Նիճերիա (29%), Հնդկաստան (27%), Քենիա (25%), Հարաւային Ափրիկէ (25%), Սլովաքիա (24%), Աւստրալիա (24%), Լիթուանիա (22%), Չեխիա (22%), Ֆիլիփիններ (21%), Ինտոնեզիա (19%), Յունաստան (19%), Պուլկարիա (18%), Լիբանան (18%), Մեծն Բրիտանիա (18%), Իտալիա (17%), Ճափոն (17%), Հարաւային Քորէա (16%), Գանատա (16%), Ռուսիա (14%), Հոլանտա (11%), Շուէտ (11 %), Արժանթին (10%), Թունիս (9%), Մեքսիքօ (9%), Թուրքիա (9%), Ֆրանսա (9%), Պրազիլ (8%), Սպանիա (7%) եւ Գերմանիա (6%):
Միացեալ Նահանգներու մէջ Թրամփի արտաքին քաղաքականութեան հաւանութեան վարկանիշը եղած է 37%: Մտահոգիչ է այն փաստը, որ ամէնէն ցած վարկանիշներէն մէկ քանին ՆԱԹՕի դաշնակիցներու շրջանակէն են: Վարկանիշները շատ ցած էին նաեւ դրացի երկիրներուն՝ Գանատայի եւ Մեքսիքոյի մէջ:
Հետազօտուած 33 երկիրներուն մէջ քաղաքականութեան առանձին հարցերու վերաբերեալ հարցումին պատասխանները միջին հաշիւով ցոյց կու տան հետեւեալ վարկանիշները.
– Միացեալ Նահանգներու կողմէ այլ երկիրներէ ներածուող ապրանքներու սակագիներու կամ վճարումներու բարձրացումը. 18%ը հաւանութիւն կու տայ, 68%ը հաւանութիւն չի տար:
– Միացեալ Նահանգներու Կլիմայի փոփոխութեան միջազգային համաձայնագիրներէն դուրս գալը. 14%ը հաւանութիւն կու տայ, 66%ը հաւանութիւն չի տար:
– Միացեալ Նահանգներու եւ Մեքսիքոյի միջեւ սահմանին վրայ պատի կառուցումը. 24%ը հաւանութիւն կու տայ, 60%ը հաւանութիւն չի տար:
– Միացեալ Նահանգներու աւելի քիչ ներգաղթողներու մուտքի թոյլտուութիւնը. 34%ը հաւանութիւն կու տայ, 55%ը հաւանութիւն չի տար:
– Միացեալ Նահանգներու Իրանի միջուկային զէնքի համաձայնագիրէն դուրս գալը. 29%ը հաւանութիւն կու տայ, 52%ը հաւանութիւն չի տար:
– Միացեալ Նահանգներու բանակցութիւնները Հիւսիսային Քորէայի առաջնորդ Քիմ Եէն Ունի հետ, երկրի միջուկային զէնքի ծրագիրին վերաբերեալ. 41%ը հաւանութիւն կու տայ, 36%ը հաւանութիւն չի տար:
Ինչ կը վերաբերի Միացեալ Նահանգներու ներկայ եւ նախկին երկու նախագահներուն յարգանքին, զոր Թրամփ (2017-2019), ՃորՃ Պուշ (2001-2008) եւ Պարաք Օպամա (2009-2016) վայելած են ամբողջ աշխարհի մէջ, «Փիւ հետազօտական կեդրոն»ը պարզած է, որ ուսումնասիրուած 33 երկիրներէն մարդոց շրջանակին մէջ Օպամա շատ աւելի բարձր դասուած է, քան Պուշ եւ Թրամփ: Ահա՝ երեք նախագահներուն դասակարգումը իրենց նախագահութեան տարբեր տարիներուն՝ ամէնէն ցած եւ ամէնէն բարձր գնահատականներով.
Գանատա. Պուշ (28%-59%), Օպամա (76%-88%), Թրամփ (22%-28%)
Ֆրանսա. Պուշ (12%-25%), Օպամա (83%-91%), Թրամփ (9%-20%)
Գերմանիա. Պուշ (14%-51%), Օպամա (71%-93%), Թրամփ (10%-13%)
Յունաստան. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (27%-41%), Թրամփ (17%-25%)
Իտալիա. Պուշ (30%-43%), Օպամա (68%-77%), Թրամփ (25%-32%)
Հոլանտա. Պուշ (39%), Օպամա (92%), Թրամփ (17%-25%)
Սպանիա. Պուշ (7%-26%), Օպամա (54%-75%), Թրամփ (7%-21%)
Շուէտ. Պուշ (21%), Օպամա (93%), Թրամփ (10%-18%)
Մեծն Բրիտանիա. Պուշ (16%-51%), Օպամա (72%-86%), Թրամփ (22%-32%)
Պուլկարիա. Պուշ (27%), Օպամա (չէ տրամադրուած), Թրամփ (26%)
Չեխիա. Պուշ (36%), Օպամա (75%-77%), Թրամփ (28%)
Հունգարիա. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (58%), Թրամփ (29%-33%)
Լեհաստան. Պուշ (29-47%), Օպամա (49%-64%), Թրամփ (23%-51%)
Սլովաքիա. Պուշ (21%), Օպամա (չէ տրամադրուած), Թրամփ (34%)
Ռուսիա. Պուշ (8%-28%), Օպամա (11%-41%), Թրամփ (20%-53%)
Ուքրանիա. Պուշ (19%), Օպամա (11%-41%), Թրամփ (44%)
Աւստրալիա. Պուշ (23%-59%), Օպամա (77%-84%), Թրամփ (29%-35%)
Հնդկաստան. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (48%-74%), Թրամփ (40%-56%):
Ինտոնեզիա. Պուշ (14%-23%), Օպամա (53%-71%), Թրամփ (23%-30%)
Ճափոն. Պուշ (25%-35%), Օպամա (60%-85%), Թրամփ (24%-36%)
Ֆիլիփիններ. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (84%-94%), Թրամփ (69%-78%)
Հարաւային Քորէա. Պուշ (22%-36%), Օպամա (75%-88%), Թրամփ (17%-46%)
Իսրայէլ. Պուշ (57%-83%), Օպամա (49%-71%), Թրամփ (56%-71%)
Լիբանան. Պուշ (17%-34%), Օպամա (35%-46%), Թրամփ (15%-23%)
Թունիս. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (24%-28%), Թրամփ (12%-18%)
Թուրքիա. Պուշ (2%-8%), Օպամա (12%-45%), Թրամփ (11%):
Քենիա. Պուշ (72%), Օպամա (78%-95%), Թրամփ (51%-65%)
Նիճերիա. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (53%-84%), Թրամփ (58%-59%)
Հարաւային Ափրիկէ. Պուշ (32%), Օպամա (72%-77%), Թրամփ (39%-42%)
Արժանթին. Պուշ (5%-7%), Օպամա (31%-61%), Թրամփ (11%-22%)
Պրազիլ. Պուշ (չէ տրամադրուած), Օպամա (52%-69%), Թրամփ (14%-28%)
Մեքսիքօ. Պուշ (16%-28%), Օպամա (38%-55%), Թրամփ (5%-8%):
Վերջապէս, «Փիւ հետազօտական կեդրոն»ին կողմէ 33 երկիրներուն մէջ տեղի ունեցած հետազօտութեամբ նախագահ Թրամփ աշխարհի միւս մեծ առաջնորդներուն հոտ համեմատած՝ երրորդ տեղը կը գրաւէ՝ զիջելով Ֆրանսայի նախագահ Էմմանուէլ Մաքրոնի, Գերմանիոյ վարչապետ Անկելա Մերքելի եւ նոյնիսկ Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի, սակայն մէկ կէտով գերազանցած է Չինաստանի նախագահ Սի Ցինփինի:
Յաջորդ անգամ, երբ Թրամփ ինքնապարծենայ, թէ ինչպէ՛ս զինք կը յարգեն ամբողջ աշխարհի մէջ՝ ի տարբերութիւն նախագահ Օպամայի, կրնաք ժպտիլ եւ ըսել դուք ձեզի՝ ահա եւս մէկ այլ կեղծիք։
ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈԻՆԵԱՆ
«Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր
Արեւելահայերէնի թարգմանեց՝
ՌՈՒԶԱՆՆԱ ԱՒԱԳԵԱՆ
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՍԵԴԱ ԳՐԻԳՈՐԵԱՆ