
ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».- Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Էդվարդ Նալբանդեան «Ինթըրֆաքս» լրատուական ծառայութեան տուած հարցազրոյցին մէջ ներկայացուցած է ԱՊՀի (Անվտանգութեան համաձայնագիր կնքած պետութիւններու՝ Նախկին խորհրդային երկիրներէ կազմուած) եւ Եւրոմիութեան մէջ տեղի ունեցող համարկումի (միաւորման) գործընթացներու նկատմամբ՝ Երեւանի տեսակէտը:
Ստորեւ կը ներկայացնենք սոյն հարցազրոյցը.
«ԻՆԹԸՐՖԱՔՍ».- Աշգաբադում կայացել է ԱՊՀի հերթական գագաթնաժողովը: Ըստ ձեզ, ինչ հարցեր են այսօր ծառացած ԱՊՀի առջեւ:
ԷԴՈՒԱՐԴ ՆԱԼԲԱՆԴԵԱՆ.- Աշգաբադում կայացած գագաթնաժողովում կատարուեց Համագործակցութեան անցած մէկ տարուայ՝ մեր թուրքմէն բարեկամների նախագահութեան տարուայ գործունէութեան վերլուծութիւն, որն իրօք յագեցած էր: Նախանշուեցին քայլեր, որոնք ուղղուած են ԱՊՀի շրջանակներում գործակցութեան յետագայ զարգացմանը: Գագաթնաժողովի օրակարգն ընդգրկում էր հարցերի լայն շրջանակ՝ շուրջ երկու տասնեակ հարցեր, որոնք վերաբերում էին տնտեսական գործակցութեանը, արժութաֆինանսական կարգաւորմանը, կապի, հաղորդակցութիւնների, շրջակայ միջավայրի պահպանութեան բնագաւառի, հումանիտար ոլորտի համագործակցութեանը:
Խնդիրները, որոնք 15-20 տարի առաջ ծառացած Էին Համագործակցութեան առջեւ, տարբերւում են այսօրուայ խնդիրներից: ԱՊՀի երկրներն աշխատում են Համագործակցութիւնն ադապտացնել (պատշաճեցնել-Խմբ.) զարգացման ներկայ փուլի իրողութիւններին: Ի հարկէ, կան միջպետական փոխգործակցութեան կատարելագործման ռեզերվներ (պաշարներ-Խմբ.), ջանքեր են գործադրւում ԱՊՀի կառոյցների գործունէութեան, այդ թւում եւ ճիւղային համագործակցութեան առաւել օպտիմալացման, դրանց արդիւնաւէտութեան բարձրացման եւ գործնական հատոյցը մեծացնելու համար:
Հայաստանը տրամադրուած է շարունակելու Համագործակցութիւնը՝ որպէս հարցերի լայն շրջանակի գծով բազմապլանային կօօպերացման (բազմակոողմանի հործակցութեան-Խմբ.) կառոյցի, ըստ ամենայնի ամրապնդմանն ուղղուած ակտիւ ջանքերը: Մենք տրամադրուած ենք զարգացնելու մասնակից պետութիւնների փոխշահաւէտ համագործակցութիւնը:
«ԻՆԹԸՐՖԱՔՍ».- Ինչպէ՞ս կը մեկնաբանէք վերջին ժամանակներս հնչեցուած կարծիքներն այն մասին, որ յետխորհրդային տարածքում ծաւալուող ինտեգրացիոն գործընթացներն անհամատեղելի են եւ նոյնիսկ հակասում են եւրոպական ինտեգրացիոն գործընթացներին: Ճիշդ է արդեօք «կա՛մ մէկը, կամ միւսը» մօտեցումը:
ԷԴՈՒԱՐԴ ՆԱԼԲԱՆԴԵԱՆ.- Հակադրման, «կա՛մ-կա՛մ» արհեստական դիլեմայի (երկուքէն մէկը ընտրելու պարտադրանքի-Խմբ.) առաջադրումն անցեալի բեռից է: Մենք հանդէս ենք գալիս ոչ թէ ինտեգրացիոն գործընթացները հակադրելու, այլ դրանք ներդաշնակեցնելու օգտին:
«ԻՆԹԸՐՖԱՔՍ».- Կայ նաեւ այն կարծիքը, որ Հայաստանն իբր գերակայութիւնը տալիս Է եւրատլանտեան կողմնորոշմանը, պաշտօնապէս յայտարարում իր եւրատլանտեան միտուածութիւնը: Ստացւում է, որ միւս բոլոր յարաբերութիւնները, այդ թւում եւ Ռուսաստանի հետ, իբր երկրորդ պլանում են:
ԷԴՈՒԱՐԴ ՆԱԼԲԱՆԴԵԱՆ.- Հայաստանը երբեք չի յայտարարել ու չի յայտարարում, որ առաջնութիւնը տալիս է եւրատլանտեան կողմնորոշմանը, որ միւս ուղղութիւնների թւում նախապատուութիւնը տալիս է եւրատալանտեան համագործակցութեանը: Երբ մենք ասում ենք, որ Ռուսաստանի հետ դաշնակցային ռազմավարական յարաբերութիւններ ունենք, այստեղ աւելորդ խօսքեր հարկաւոր չեն, դրանով ամէն ինչ ասուած է: Մենք կապուած ենք բազմաթիւ խորքային թելերով, ինչը կազմում է այն ամուր հիմքը, ֆունդամենտը, որի վրայ մենք կառուցում ենք, նորանոր քարեր աւելացնում ժամանակով ստուգուած մեր դաշնակցային յարաբերութիւնների ամուր շէնքին:
Երբ մենք խօսում ենք ԱՊՀի մասին, հարկ է նշել, որ Հայաստանը ոչ միայն հիմնադիր է, այլեւ Համագործակցութեան ամենաակտիւ (ամէնէն գործունեայ-Խմբ.) անդամներից մէկը: Մեր երկիրն առաջինների թւում է ԱՊՀի շրջանակներում հաւանութեան արժանացած եւ ստորագրուած փաստաթղթերի թուաքանակով: Ի դէպ, Հայաստանն առաջիններից մէկն է վաւերացրել նաեւ ԱՊՀի շրջանակներում ընդունուած Ազատ առեւտրի գօտում մասին պայմանագիրը:
Կը ցանկանայի ընդգծել, որ Եւրամիութեան հետ մեր յարաբերութիւնները զարգանում են շատ յաջող ու դինամիկ: Մենք աւարտում ենք ասոցիացուած համագործակցութեան մասին համաձայնագրի պատրաստումը, բանակցութիւններ ենք վարում ազատ առեւտրի խորը եւ համապարփակ գօտու ստեղծման շուրջ: Շուտով համաձայնագիր կը ստորագրենք այցագրային ռեժիմի դիւրացման մասին:
Հայաստանը բաց եւ կանխատեսելի քաղաքականութիւն է վարում: Մենք մտադիր ենք այսուհետեւ էլ ամրապնդել մեր դաշնակցային յարաբերութիւնները, ինչպէս նաեւ զարգացնել գործընկերութիւնը բոլոր այն երկրների հետ, որոնք պատրաստ են փոխշահաւէտ հիման վրայ զարգացնել համագործակցութիւնը՝ ի շահ միջազգային եւ տարածաշրջանային ձեւաչափերում երկրի առաւելագոյն ներգրաւուածութեան:
Ոչ թէ դիմակայութիւնը, այլ տարբեր ինտեգրացիոն կառուցուածքների միջեւ երկխօսութիւնն ու գործակցութիւնը կարող են կարեւոր աւանդ ներդնել առանց տարանջատման գծերի ընդհանուր տարածութեան ձեւաւորման գործում ի շահ նրանց ներդաշնակ զարգացման: