ԷԴԻԿ ՀԱՅՐԱՊԵՏԵԱՆ
Մանկութիւնից ի վեր Պարոյր Սեւակը խորը տպաւորութեամբ է պարուրել էութիւնս: Մի դրուագ, որը մէջբերում եմ, այսպէս.
1971թ., Յունիսի 17ին էր: Նստած էի մեր տան բակի տանձի ծառի տակ, Սալմաստ գաւառի Մահլամ գիւղում, ուր ես իմ զինուորական ծառայութիւնս էի կատարում ու «Երեւանն է Խօսում» ռադիօ հաղորդումն էի ունկնդրում, երբ յանկարծ ծրագիրը ընդհատուեց եւ յայտարարեցին. «Պարոյր Սեւակը մահացաւ աւտովթարից»…
Կարծես սառը ջուր լցնէին վրաս, լսածիս չէի հաւատում, բայց դժբախտաբար, եղածը կատարուել էր արդէն, ու 47ամեայ (1924-1971) Մեծ Բանաստեղծը էլ չկար…
Բայց ո՛չ. իր անունը ժողովուրդը ջահի պէս վառ է պահում, ու իր յիշատակը մեր մտքի ու սրտի մէջ է: «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան (ՍԺՄ) նախաձեռնութեամբ եւ UCLA-ի «Նարեկացի» հայագիտական ամբիոնի համագործակցութեամբ, Չորեքշաբթի, Յունուար 24, 2018ի երեկոյեան ժամը 7ին տեղի ունեցաւ Պարոյր Սեւակի ծննդեան 94րդ ամեակին նուիրուած գրական-երաժշտական յուշ-երեկոյ, Լոս Անջելոսի Իրանահայ միութեան «Լուտովիկա եւ Յակոբ Այնթապլեան» կրթական եւ մշակութային կենտրոնում:
Շատ յիշարժան միջոցառում էր. ներկաները լիցքաւորուեցին Պարոյր Սեւակի ոգին արտացոլող խօսքով ու երգերով: Սրահը լեփ-լեցուն էր արուեստասէր հասարակութեամբ: Ներկայ էր Սուրբ Պետրոս եկեղեցու արժանապատիւ հոգեւոր քահանայ Եղեայ Իսայեանը, որը Տէրունական աղօթքով օրհնեց բարեպաշտ ներկաներին:
Ներկայ էին տէր եւ տիկին դոկտ. Այնթապլեանները, Իրանահայ միութեան (ԻՄ) խնամակալի նախագահն ու միութենականները, եւ բազմաթիւ հիւրեր:
Ներկայ էր նաեւ ԻՄի գեղարուեստական բաժնի նախագահ, երաժիշտ, երգահան եւ հնչաբանութեան (սօլֆէժ) դասարանի կազմակերպիչ Ալէք Բազուկեանը:
Ներկայ էր նաեւ Պարոյր Սեւակի կրտսեր որդին՝ Կորիւնը, իր ընտանիքով, որը մեծ պատիւ էր բոլորիս համար:
Բացման եւ բարի գալուստի խօսքով հանդէս եկաւ «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան փոխատենապէտ Էդիկ Հայրապետեանը, որ ասաց. «Հոգեւոր հայր եւ սիրելի ներկաներ, բարի գալուստ բոլորիդ: Սրտի անհուն գոհունակութեամբ եւ երախտագիտական ջերմ զգացումներով յայտնում եմ Իրանահայ միութեան եւ ձեզ բոլորիդ շնորհակալութեան՝ «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան խօսքը: Այն, ինչ կազմակերպուել է այսօր, նուիրուած է արմատներով սալմաստեցի մեծանուն Պարոյր Սեւակի ծննդեան 94ամեակին, որպէս 20րդ դարի Մեծ Բանաստեղծ՝ գրականութեան անփոխարինելի մեծութիւն: Պարոյր Սեւակը հոգեպէս փառաւորուած՝ բոլոր այս պատիւը վերադարձրել է իր պաշտելի ժողովրդին: Բոլոր մասնակից արուեստագէտները, սիրայօժար, ի յիշատակ Մեծ Բանաստեղծի եւ ի հովանաւորութիւն «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան, այսօր ձեզ կը ներկայացնեն իրենց արուեստից մի փունջ»:
Էդիկ Հայրապետեանը ապա բեմ հրաւիրեց Նունէ Աւետիսեանին՝ օրուայ հանդիսավարին եւ ասմունքողին, որը մէջընդմէջ իր հոգեպարար ձայնով ու ասմունքով ներկայացնում էր հանճարեղ գրողին:
Օրուայ բանախօսն էր պրոֆ. Փիթըր Քաուի՝ UCLA-ի «Նարեկացի» ամբիոնի վարիչը, որը հակիրճ եւ պատշաճ կերպով ներկայացրեց Պարոյր Սեւակին:
Լորա Աթոյեանը՝ «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան փոխատենապետուհին, հանդէս եկաւ տպաւորիչ բացատրութեամբ ՍԺՄի եւ UCLA-ի համագործակցութեան վերաբերեալ եւ նշեց, թէ սկսեալ Ապրիլից, դասաւանդութիւններ տեղի պիտի ունենան Սալմաստի մասին:
Սարգիս Բարխուդարեանը՝ «Սալմաստ» Ժառանգական միութեան ատենապետը, իր շնորհակալական խօսքը ուղղեց բոլոր նրանց, ովքեր յօժարակամ օգնել են այս ձեռնարկը ի մի բերելու:
Էդիկ Հայրապետեանը իր հերթին շնորհակալութիւն յայտնեց բոլոր ներկաներին, ովքեր քաջալերեցին մեզ, որպէսզի լիցքաւորուենք ու աւելին տանք մեր ժողովրդին, նաեւ նշեց Pizza-Man-ից Գառնիկ Տէր Յովհաննէսեանին ու Ալբերթ Մինասեանին, իրենց նուիրած համեղ pizza-ի համար:
Գեղարուեստական բաժինը գեղեցկանում էր շնորհալի ասմունքների, մեներգների ու խմբերգների հիւսուածքով, ուր մեծարուեց Պարոյր Սեւակը: Ժիրայր Պարսամեանը կիթառի մեղեդիով հնչեցրեց բանաստեղծի խօսքից երկու ստեղծագործութիւն: Անի Շիլվարջուն հիանալի զուլալ ձայնով արտասանեց Պարոյր Սեւակից «Երազում Եմ» բանաստեղծութիւնը: Վահան Լաքսը կատարեց «Հայաստան» երգը (խօսք եւ երժշտութիւն՝ Ռուդոլֆ Ղեւոնդեանի): Աննա Բոյրազեանը կատարեց Բարսեղ Կանաչեանի «Օրօր» եւ Կոմիտասի «Ծիրանի Ծառ» երգերը: Ռազմիկ Մանսուրեանը կատարեց «Երեքնուկ» եւ «Երկու Կռունկ» ստեղծագործութիւնները: Դաշնակահար Ալբերթ Բլբուլեանը վարպետօրէն նուագեց արուեստագէտների համար:
Իսկ նախքան Իրանահայ միութեան երգչախումբը ելոյթ ունենար, մի անակնկալ տեղի ունեցաւ. «Սալմաստ» Ժառանգական միութիւնը բեմ հրաւիրեց Նունէ Աւետիսեանին, որի «Բարեւ» հեռուստածրագիրը արդէն իսկ բոլորել էր իր 20ամեակը, եւ Գնահատագիրով պարգեւատրեց Նունէին: Մկրտիչ Բաբայեանը բեմ բարձրանալով՝ Նունէին ձօնեց բոլորիս սրտի խօսքը:
Հանդիսութիւնը աւարտուեց Իրանահայ միութեան 40 հոգանոց քառաձայն երգչախմբի ելոյթով՝ շնորհալի երաժիշտ մայէստրօ Միքայէլ Աւետիսեանի ղեկավարութեամբ, ուր հնչեցին Պարոյր Սեւակից հոգեզմայլ խմբային երկու երգեր, որոնք հիացրեցին բոլոր ներկաներին՝ «Սարդարապատ» ու «Երեւան-Էրեբունի», (երաժշտութիւն՝ Էդգար Յովանիսեանի): Խումբը կատարեց արհեստավարժ եւ ձայների միաձոյլ ներդաշնակ հնչողութեամբ: Բոլոր ներկաները միասնաբար եւ խանդավառօրէն երգչախմբին ձայնակցեցին։ Իսկապէս, որ դահլիճը թնդում էր խանդավառութիւնից…
Յոյսով ենք եւ կասկած չունենք, որ բոլորն էլ ըմբոշխնեցին ու լիցքաւորուած Պարոյր Սեւակով՝ տուն վերադարձան: