
«Խօսքէն Անցնինք Գործի՝ Լսեցնենք Երիտասարդութեան Ձայնը». Դոկտոր, Պրոֆեսոր Սիլվա Գարայեան
ԿԱՐԻՆԷ ՏԷՐ ԳԷՈՐԳԵԱՆ
Տեղի էր ունենում հայկական աւանդական միութենական ձեռնարկ։ Այնթապցիների Մշակութային միութիւնը Լոս Անջելեսում, արդէն 35րդ անգամ, հանրային ձեւով յիշատակում էր Այնթապի հերոսամարտը՝ չմարող խանդավառութեամբ եւ մեծ հպարտութեամբ (Կիրակի,14 Ապրիլ 2024, Հայ աւետարանական Մերտինեան վարժարանի սրահ)։ Միութեան երկարամեայ ատենապետ, հանգուցեալ Աւետիս Տէմիրճեանին փոխարինելու էր եկել Սարգիս Քիլէճեանը, որ նոր թափ էր հաղորդել վարչութեան աշխատանքներին։ Հայրենակցական միութիւնների շարքում, եթէ դեռեւս գոյութիւն ունեն, նշանակալից է Այնթապի Մշակութային միութեան հիմնաւորուած եւ շարունակական գործունէութիւնը Լոս Անջելեսի հայահոծ գաղութում։
Ողջոյնի խօսքը տրուած էր ատենապետ Սարգիս Քիլէճեանին, որ Այնթապի հերոսամարտի ոգեկոչումը կապելով Ապրիլ ամսուայ հայկական միւս ձեռնարկների հետ, շնորհակալութիւն էր յայտնում այս հանդիսութեան հետ առնչուած բոլոր անձանց։ Հաճելի է հնչում երեց այնթապցիների շրթներից «Այնթապ» բառի այնթապցիական արտասանութիւնը։
Ղեւոնդ քհնյ. Քիրազեանը ներկայանում էր սրտի խօսքով՝ այնթապցիների հերոսամարտը համարելով վասն ազատութեան եւ արժանապատուութեան տարուած պայքար։ Նրա աղօթքը հնչեց խմբային, քանի որ սրահում գտնւում էր այդ աղօթքով մեծացածների սերունդը։



Չնայած ծրագրում տպագրուած բաւական թուով անձերի մասնակցութեանը, հանդիսութիւնը ներկաների համար չդարձաւ անհամբերութեամբ աւարտին սպասուող մի ձեռնարկ, այլ եղաւ անընդմէջ նորութիւնների մի շղթայ, ուր իրար էին յաջորդում տարեցն ու երիտասարդը, փորձառուն եւ նորելուկը, հինն ու նորը։
Հմուտ հանդիսավարուհի Թագուհի Արզումանեանը առաջնորդում էր ձեռնարկի ընթացքը իր բացատրութիւններով, ներկայացումներով, ասմունքի համարներով, եւ գեղեցիկ փոխանցումներով կապում էր այս բազմազանութիւնը։
Այժմ գանք ծրագրի հիմնական կէտին. ի՞նչն էր, որ թարմութիւն էր բերել մեր հայկական հաւաքական հանդէսին, երբ արդէն համարեայ անգիր դարձած նախադասութիւնները, նիւթերն ընկալուեցին նորովի, եւ հանդիսատեսը ստացաւ բոլորովին տարբեր պատգամ, ինչպէս նաեւ այդ պատգամի իրականացման յստակ ճանապարհը։
Ահա այս էր, որ երեւան էր բերել հանդիսութեան գլխաւոր բանախօս, դոկտոր Սիլվա Ս. Գարայեանը։ Ընդհանրապէս, հիմնական պատգամաբերի պարագայում, անմիջապէս ուզում ես կռահել նրա ելոյթի տեւողութիւնը, քանի որ ժամանակը մեզ համար դարձել է արագ սպառուող եւ չբաւարարող մի խնդիր։
Համբերութեամբ զինուած սկսեցինք լսել բանախօսին՝ Պապայեան ընտանիքի դուստր եւ Գարայեան ընտանիքի այնթապցի արժանաւոր հարս Սիլվային։ Նա հիմնական կէտերով նշում էր օրուայ խորհուրդի կարեւորութիւնը, որ մանուկ հասակից արմատացել էր իր մէջ, ընտանեկան յարկի տակ, մեծ հօր՝ տէր Ներսէս աւագ քահանայ Պապայեանի հովանաւոր շուքի ներքոյ, նաեւ՝ հայ լինելու եւ հայ մնալու գաղափարը։
Դոկտոր Գարայեանը ընդգծեց, որ հայը Ամերիկայում գոյատեւելու համար հսկայական պայքար ունի մղելու։ Ինքը հպարտ է մեր նոր սերնդի ներկայացուցիչներով, որոնք մեծ յաջողութիւններ են արձանագրել իրենց մասնագիտական ասպարէզներում, սակայն մենք պէտք ունենք հայ ամերիկացիների։ Սիլվան կարեւորեց հայրենակցական միութիւններին, որոնք կարող են հանդիպումներ կազմակերպել մեր երիտասարդներին համախմբելու նպատակով, նաեւ բաժնեկցելու մեր մեծերի պատգամները, աւանդոյթներն ու սովորոյթները։
Սիլվան միեւնոյն ժամանակ ողջունեց Այնթապի հայրենակցական միութեանը, ժրաջան ատենապետին եւ գործակիցներին։ Իսկ օրուայ հանդիսութիւնը ներկայացրեց որպէս միասնական ոգիով եւ հաւաքական կամքով վերանորոգուող ուխտ՝ մեր ազգային արժէքները պահպանելու եւ փոխանցելու առաքելութեան ճանապարհին։
Եւ յանկարծ, Սիլվան յայտարարելով «Խօսքէն անցնինք գործի՝ լսեցնենք երիտասարդութեան ձայնը»՝ աւարտեց իր ելոյթը եւ ներկայացրեց այն չորս երիտասարդներին, ովքեր եկել էին մասնակցելու եւ խօսք ունենալու տուեալ ձեռնարկին։ Կտրուկ եւ սթափեցնող կոչը եկաւ յիշեցնելու այնթապցի 4րդ սերնդի գոյութիւնը, որ շարքի կանգնած սպասում է իր ներդրումն ունենալու ազգային կեանքում։ Կարծես դեռ ուզում էինք, որ բանախօսը շարունակի խօսել, մանրամասնել նիւթը, բայց՝ ի զուր, նա արդէն փոխանցել էր իր հերթը։
Յստակ եւ մաքուր հայոց լեզուով մեզ էին ներկայանում օրուայ 4 պատգամաբերները, որոնք հիմնականում բարձրագոյն կրթութիւն ստացած եւ իրենց մասնագիտութիւններով աշխատող երիտասարդներ էին։
Փաստաբանուհի Ալին Խանճեանը՝ թոռնիկը այնթապցիների միութեան հիմնադիր անդամ Սիրվարդ Ապաճեանի, պատմում էր իր կեանքը, կարեւորում էր երիտասարդներին քաջալերելը եւ գեղեցիկ օրինակ էր բերում. «Թրթուրը կը ճզմենք եւ կ՛ըսենք ինչո՞ւ թիթեռնիկ չկայ»։ Ոգեւորուած էր իր մասնակցութեամբ։
Ալեքս Պապայեանը՝ թոռնիկը այնթապցիների նահապետ Երուանդ Պապայեանի, նշում էր ընտանեկան դաստիարակութեան կարեւորութիւնը, օրինակ բերելով իր հայեցի դաստիարակութիւնը, որ նոյն ձեւով շարունակում էր կիրառել իր 3 զաւակների վրայ։ Ալեքսը ասում էր. «Հայրենասիրութիւնը կը զօրանայ, եթէ տրուեն առիթները»։
Գրիգոր Քիլէճեանը, որդին այնթապցի Սարգիս Քիլէճեանի, շրջանաւարտ լինելով հայկական վարժարաններից, ընդգծում էր հայ քրիստոնէական կրթութեան անհրաժեշտութիւնը, որ ինքն արդէն փոխանցւում էր իր զաւակներին։ Նաեւ շնորհակալութիւն էր յայտնում ամերիկեան կառավարութեան ընձեռած հնարաւորութիւններին, որի շնորհիւ կարողանում ենք պահպանել ազգային պատկանելիութիւնը։
Ալեն Դիշիգրիկեանը՝ փիլիսոփայ երաժիշտը, որ դեռ նոր է ընտրում իր կեանքի ճանապարհը, ունէր իր ուրոյն մտածելակերպը. նա թելադրում էր երիտասարդներին գրի առնել Սփիւռքի պատմութիւնը, որ նոյնպէս շատ կարեւոր նախաձեռնութիւն է։
Ապա օգնութեան էր հասնում հանդիսավարուհի Թագուհին՝ շնորհակալութիւն յայտնելով բանախօսներին եւ ներկայացնելով գեղարուեստական բաժնի մասնակիցներին։
Այստեղ ելոյթ ունեցան ոչ թէ գաղութի համար արդէն յայտնի արուեստագէտները, այլ՝ նորելուկ երաժիշտները «Լարք» երաժշտանոցից. դաշնակահարներ Ալեն Դիշիգրիկեանը, Պետրոս Քեսապեանը, Անդրէ Կիրակոսեանը։ Տիկին Արզումանեանը այս երիտասարդներին նմանեցրեց ընտանեկան պարտէզի մէջ աճող ծաղիկների, որոնք պիտի մեծանան իրենց ծնողների խնամքով։ Իսկ աճմանը նպաստում է նաեւ նրանց քաջալերելը եւ բեմի վրայ տեսնելը։ Հայրենի արուեստագէտ Ռազմիկ Բաղդասարեանը իր ոգեշունչ երգերով եզրափակեց այս բաժինը։
Օրհնութեան աղօթքը կատարեց վերապատուելի Հենրիկ Շահնազարեանը։ Բացի քրիստոնէական պատգամից նա թելադրում էր՝ բանալիները յանձնել երիտասարդներին եւ վստահեցնում էր, որ այնթապցիները անպայման պիտի ունենան երիտասարդ շարունակողներ։
Իսկ բանալիները արդէն յանձնուած էին…