
Սահմանադրական հանրաքուէն նոր պայմանաւորուածութեան իբրեւ արդիւնք, կը նախատեսուի 2027ին իրականացնել:
«Դա նշանակում է, որ այդ բարդ փաստաթղթի վրայ աշխատելու ենք մանրամասն, հանրային քննարկումներով, նաեւ բոլոր մասնագէտների հետ աշխատելով, ոչ թէ հրատապ», 29 Օգոստոսին լրագրողներու հետ ունեցած զրոյցի մը ընթացքին ըսաւ արդարադատութեան նախարար Գրիգոր Մինասեան:
Ան յայտնեց, որ վերջին նիստը գումարուեցաւ շուրջ 20 օր առաջ, յաջորդը նախատեսուած է 5 Սեպտեմբերին:
Հայաստանի սահմանադրութիւնը փոխելու Ատրպէյճանի շարունակուող պահանջի լոյսին տակ, վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան ամիսներ առաջ յանձնարարեց նոր Սահմանադրութեան նախագիծ մը մշակել եւ մինչեւ Դեկտեմբեր 2026 զայն հաստատել:
Մինչ այս որոշումը, 2022ին ձեւաւորուած սահմանադրական բարեփոխումներու խորհուրդը կը մշակէր սահմանադրական փոփոխութիւններու նախագիծ մը: Հայեցակարգի նախնական տարբերակը այս տարուան Յունուարին ուղարկած էին կառավարութեան:

ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹԻՒՆԸ ՊԱՔՈՒԻ ՊԱՀԱՆՋՈՎ ԿԸ ՓՈԽՈՒԻ. ՀՅԴ-Ի ԱՆԴԱՄ ՊԱՏԳԱՄԱՒՈՐ
«Ազատութեան» հետ այս մասին ունեցած զրոյցին ընթացքին, Ազգային ժողովի ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր, ՀՅԴի անդամ Գեղամ Մանուկեան պնդեց, որ Սահմանադրութիւնը կը փոխուի Ատրպէյճանի նախագահին պահանջով:
«Այո՛, նորից պնդում եմ, որովհետեւ ամբողջ Սահմանադրութեան, նոր Սահմանադրութիւն ընդունելու շուրջ քննարկումները ի վերջոյ ծաւալուեցին նախաբանի փոփոխութեան հետ կապուած: Եւ դրան զուգահեռ՝ այն փաստաթղթի նախագծին, որ մենք ծանօթացել էինք արտաքին գործերի նախարարութիւնում՝ Հայաստան-Ադրբեջան բանակցութիւնների սեղանին դրուած, առնուազն այդ փաստաթղթի նախագծով յստակ էր, որ Հայաստանը ինչ-որ բաներ պէտք է զիջի», նշեց Մանուկեան, ըստ որուն, հայ դիւանագէտները այդ մէկը չեն ծածկեր։
«Մի անգամ Արարատ Միրզոյեանը սխալուեց՝ յայտարարելով, որ Ադրբեջանի Սահմանադրութիւնում էլ խնդրայարոյց դրոյթ կայ, Ադրբեջանի կոշտ պատասխանից յետոյ հայկական կողմը մոռացել է, եւ վերջերս ադրբեջանցի պաշտօնեաների իրարայաջորդ յայտարարութիւններին չի հետեւել որեւէ հանգամանալից հերքում, պարզաբանում: Ցանկացած տարրական լուրի հետ կապուած Նիկոլ Փաշինեանը ժամերով խօսում է, բայց այս հարցով որեւէ բան չի խօսում: Արդարացում կամ ձեւակերպումը ընդհանուր հնչում է ԱԳՆի կողմից՝ «Սահմանադրութիւնը Հայաստանի Հանրապետութեան ներքին (գործն է) է», ըսաւ Մանուկեան:
Անդրադառնալով այն դիտարկումին, որ այս կը նշանակէ, որ մինչեւ 2027 խաղաղութեան պայմանագիր պիտի չկնքուի՞՝ Մանուկեան արձագանգեց. «Չէ, եթէ հետեւենք ադրբեջանցի պաշտօնեաներին, եւ, ցաւօք սրտի, տեղեկատուութեան աղբիւրները այնպիսին են դարձել, որ ադրբեջանական կողմի յայտարարութիւնները մեծամասամբ հաստատւում են, յստակ նշւում է, որ կայ խոստում: Իսկ անցնող չորս տարին, ցաւօք սրտի, Հայաստանում շատ յաճախ գործընթացները ընթացել են Նիկոլ Փաշինեանի բանաւոր խոստումների հիման վրայ, որը մի օր՝ մէկ տարի յետոյ, երկու տարի յետոյ, ցաւօք սրտի, դարձել է իրականութիւն»:
«Ազատութեան» լրագրողը հարցուց, որ եթէ նոյնիսկ այդպիսի խոստում տրուի, ինք կը կարծէ՞, թէ Ատրպէյճան պիտի ստորագրէ խաղաղութեան պայմանագիրը, առանց տեսնելու, որ հանրաքուէին իբրեւ արդիւնք փոխուած է Սահմանադրութիւնը։ «Նայէք, իրականում շատ մեծ արժէք ենք տալիս այդ փաստաթղթին՝ կոչելով խաղաղութեան փաստաթուղթ: Ցաւօք սրտի, ինքը իրականում մի հատ թղթի կտոր է լինելու, եթէ նոյնիսկ ստորագրուի, որտեղ ուղղակի գրուած է լինելու վերնագիր, միջազգային նորմերի մէկ-երկու դրոյթ, ու վերջ, որը ուղղակի Նիկոլ Փաշինեանի համար դառնալու է քարոզչական հնարք (…): Բայց բոլոր հիմնախնդիրները, անհամաձայնութիւնները թողնուելու են ապագայում, եւ դրանով իսկ՝ իրական խաղաղութեան փաստաթուղթ չի, որ ստորագրուելու է, լոկ քարոզչական հնարք է լինելու, բայց հիմնախնդիրները՝ սահմանազատման, նաեւ կոմունիկացիաների (հաղորդակցութիւններու) հարցը, միջազգային ատեաններում հայկական կողմի ներկայացուած հայցերի հարցը, ամբողջը թողնւում է մի կողմ: Եւ չկայ որեւէ երաշխիք, որ նոյնիսկ այդ դրոյթներն էլ, որ ստորագրուեն, վաղը այդ դրոյթները կենսագործունէութիւն են ունենալու, որովհետեւ նաեւ երաշխաւորներ չկան», ըսաւ Մանուկեան:
Անդրադառնալով Երեւանի յայտարարութեան՝ 2027ին սահմանադրական հանրաքուէ իրականացնելու եւ լրագրողին այն դիտարկումին, որ այդպիսով Հայաստան Պաքուի առաջադրած պայմանը չի՞ կատարեր խաղաղութեան պայմանագիրի ստորագրութեան համար՝ Մանուկեան յայտարարեց. «Չէ, այստեղ գործընթացը մի քիչ այլ կերպ է գնում: Ի սկզբանէ էր Ադրբեջանի այդ պահանջը, բայց ինքը, առնուազն հրապարակուած պաշտօնական խօսքերից այն տպաւորութիւնն է, որ ամբողջովին անատամ մի փաստաթուղթ է, որը որեւէ մէկին պարտաւորութեան տակ չի դնում՝ ո՛չ հայկական կողմին, ո՛չ ադրբեջանական կողմին, եւ Ադրբեջանը շարունակելու է իր պահանջները ներկայացնել ու ստանալ այն պահանջները, որը ներկայացնում է»:
«Բայց դրանից չստացուեց, որ Փաշինեանը կատարում է պահանջը եւ փոխում է Սահմանադրութիւնը, որովհետեւ մինչեւ 27 թիւը այնքան ջրեր կարող են հոսել», ըսաւ լրագրողը, իսկ Մանուկեան պատասխանեց՝ ըսելով. «Այո՛, մինչեւ 27 թիւը շատ ջրեր կարող են հոսել, բայց վերջին ամիսների զարգացումները նաեւ մի ուրիշ բան ցոյց տուեցին, որ լինում են շատ յաճախ խոստումներ, որոնց մասին հանրութեանը չեն տեղեկացնում, որը յետոյ տարբեր ձեւի փաթեթաւորմամբ մատուցում են որպէս մեծ յառաջընթաց, ինչպէս եղաւ Տաւուշում սահմանազատման հարցը: Իրականում բոլորին էլ հասկանալի է, որ այդպիսի պահանջ Ադրբեջանի կողմից տարիներ շարունակ կար. լռութիւն էր, ոնց որ ամէն ինչ նորմալ (բնական) էր, մէկ էլ մի օրուայ մէջ պայթեց ու փորձ արուեց ներկայացնել, որ վերջապէս փրկւում է Հայաստանը, սահմաններ ունենք գծած: Արդէն հասնում ենք Սեպտեմբեր՝ Տաւուշի, Կիրանցի հատուածից զիջումներից բացի որեւէ այլ գործընթաց չկայ»: