«Եկեղեցին Հայկական՝ ծննդավայրն է հոգւոյս,
Ինչպէս քարայր մ՛ընդարձակ, պարզ ու խորունկ, մութ ու լոյս,
Իր գաւիթով հիւրընկալ, իր լայն բեմով ու հեռուն
Կանգնած իր լուռ խորանով, որ կարծես նաւ մ՛է ծըփուն…»։
Վ.Թ.
Հայկական այս սուրբ եկեղեցին ներկայ է ամէնուր, որտեղ հայեր են ապրում։ Անցի՛ր ներկայ թէ Պատմական Հայաստանով, անցի՛ր մեր չքնաղ Արցախով, այցելի՛ր Սփիւռքի ամենահեռաւոր ափերը, ուր այսօր կամ ժամանակին հայեր են ապրել ու դու կը տեսնես հայի կառուցած հայկական եկեղեցին՝ պարզ, խորունկ, մութ ու լոյս այն անդաստանը, ուր հայ մարդիկ փնտռել են իրենց հոգիների խաղաղութիւնը. այն խարիսխը, որին հայը ապաւինել է մեր պատմութեան ու մեր ներկայ փոթորկալից օրերում, այն կռուանը, որ ազգի հերոսներն ու մտաւորական փաղանգն է ջամբել, այն ապաստանավայրը, ուր անյոյս ու բզկտուած մեր ազգն է շտապել՝ թշնամիների կրակից փրկուելու համար։
Այո՛, Հայկական այս սուրբ եկեղեցին ներկայ է ամէնուր, որտեղ հայեր են ապրել, սակայն ամէնէն էականն այն է, որ այդ եկեղեցին ապրել ու ապրում է հայի հոգում։ Երբ բացակայել է, երբ քանդուել ու հիմնայատակ կործանուել է մեր եկեղեցին, մենք մեր հոգիներում կանգուն ենք պահել այն եւ «մեր աչքը գոց տեսել, շնչել ու լսել ենք հայկական եկեղեցին՝ իր Յիսուսով մանկադէմ եւ իր սեղանէն մխացող գուլայ գուլայ խունկերով»։
Նոյն այս հոգեւոր եկեղեցին է, որ անցնող մէկ տարուան ընթացքին, ամէն Կիրակի իր շուրջն է հաւաքել Քալիֆորնիայի Նորթ Հոլիվուդ հայահոծ քաղաքի հայ բնակիչներին, որոնք վաղուց ի վեր փափաքում են մարմնացած տեսնել իրենց քաղաքում երկինք սլացող Հայ եկեղեցին, ու ոչ մի ջանք չեն խնայում այս վեհ երազն իրականացնելու ուղղութեամբ։ Ինչպէս հօտն է կախեալ իր հովիւից, այնպէս մեր Նորթ Հոլիվուդի հաւատացեալ համայնքը, իր նուիրեալ հովիւից՝ Ծայրագոյն վարդապետ Միւռոն Ազնիկեանից, որի ղեկավարութեամբ, հաստատուն քայլերով ընթանում է այդ երազի իրականացման դժուարին բայց Աստուածահաճոյ ճանապարհով։
Շաբաթ, Փետրուար 20ի երեկոյեան, Արեւմտեան թեմի առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեանի հովանաւորութեամբ ու Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու Ծխական յանձնախմբի նախաձեռնութեամբ, ներկաների բուռն ոգեւորութեան մթնոլորտում տեղի ունեցաւ Նորթ Հոլիվուդի Հայց. առաքելական եկեղեցու հիմնադրութեան առաջին տարեդարձի ճաշկերոյթը, Գլենդէյլի «Անուշ» սրահում։
Իրենց ներկայութեամբ այս հանդիսութիւնը հովանաւորել էր սրբազան առաջնորդը, Եփրեմ արք. Թապագեանը, Միւռոն Ծ. վրդ. Ազնիկեանը, Պարթեւ վրդ. Կիւլումեանը, Ազգային կեդրոնական վարչութեան ներկայացուցիչ Խաժակ Տիքիճեանը, Ազգային վարչութեան ներկայացուցիչ դոկտ. Կարօ Յակոբեանը, Ազգային վարչութեան անդամները, Հոգաբարձութեանց անդամները, առաջնորդարանի Տիկնանց միութիւնը, ՀՅԴ Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչը, ՀՕՄի Կեդրոնական վարչութեան անդամները, ՀՕՄի «Մեղրի» մասնաճիւղի վարչութիւնը, Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու վարչական կազմը եւ Տիկնանց միութիւնը, ասորիների Ս. Պօղոս կաթոլիկ եկեղեցու հովիւ հայր Նոյէլը եւ հաւատացեալ ու եկեղեցասէր հանրութիւնը։
Հանդիսութեան պաշտօնական բացումը կատարեց Սօնա Մատարեանը՝ յայտարարելով, թէ այսօր ցնծութեան իւրայատուկ հանդիսութիւն է, որին պիտի մասնակցեն ներկաները։
Ապա բեմ հրաւիրեց Եփրեմ սրբազան Թապագեանը՝ Տէրունական աղօթքով ճաշկերոյթի բացումը կատարելու եւ սեղանները օրհնելու համար։
Ձեռնարկը նաեւ յագեցած էր գեղարուեստական բարձրաճաշակ կատարումներով։ Յաջորդաբար ելոյթներ ունեցան եկեղեցու երգչախմբի մենակատարուհի՝ Մելինէ Համբարձումեանը, Վահան Թեքէեանի «Եկեղեցին Հայկական» բանաստեղծութեան ասմունքով Սօնա Մատարեանը, «Լիլիա» պարի դպրոցը, երաժիշտներ՝ Քնար եւ Արմինէ Ներկարարեանները եւ Գանատայից հիւրաբար այցելող Մարի æանպազեանը՝ հայոց լեզուին ու հայ մայրերին նուիրուած գեղեցիկ արտասանութեամբ։
Ձեռնարկի ընթացքին բեմ հրաւիրուեցին օրուան առթիւ իրենց պատգամն ու խորհուրդը փոխանցելու ներկայ հոգեւոր հայրերը եւ ազգայինները։
Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու վարչութեան ատենապետ Խաչիկ Թիթիզեանը վեր առաւ եկեղեցու հովիւ հայր Միւռոն Ծ. վրդ. Ազնիկեանի մէկ տարուան ամբողջական եւ անձնուէր աշխատանքը, գնահատեց առաջնորդի անմնացորդ հովանաւորութիւնն ու քաջալերանքը եւ նորթհոլիվուդաբնակ հաւատացեալների անվարան աջակցութիւնն ու ներկայութիւնը՝ ամբողջ մէկ տարուան ընթացքին։ Իր խօսքին մէջ նա հպարտութեամբ շեշտեց, թէ Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու վարչութիւնը արժանապատուութեամբ գլուխ հանեց այս մէկ տարին եւ պիտի շարունակի աշխատել նոյն նուիրուածութեամբ, մինչեւ որ իր սեփական եկեղեցին կառուցի այս հայահոծ գաղութում։ Տիար Թիթիզեանը մասնաւորաբար շնորհակալութիւն յայտնեց ասորիների Ս. Պօղոս կաթոլիկ եկեղեցուն եւ նոյն եկեղեցու հովիւ հայր Նոյելին, իրենց եկեղեցու դռները հայ համայնքին առջեւ բանալու եւ համագործակցութեան համար։ Նա խոստացաւ, թէ այս եւ նմանատիպ ձեռնարկներից ի մի հաւաքուելիք ամէն մի լուման պիտի յատկացուի նոր եկեղեցու կառուցման աշխատանքներին։
Ապա բեմ հրաւիրուեց Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու հովիւ հայր Միւռոն Ազնիկեանը, ում խօսքերից մէջբերում ենք հետեւեալը. «Այսօր մենք հաւաքուած ենք այստեղ որպէս հոգեւոր եկեղեցի, որպէսզի կառուցենք մեր նիւթական եկեղեցին, որով մենք այլեւս անտուն չենք լինի եւ կ՛ունենանք մեր սեփական սուրբ տաճարը, ուր մեր մանուկները պիտի մկրտուեն, ուր մեր երիտասարդները պիտի պսակադրուեն եւ հայ ընտանիքներ կազմեն։ Այդ եկեղեցու կանչն է, որ այսօր մեզ հաւաքել է այս յարկի տակ, որպէսզի միասնաբար աշխատենք նրա շինութեան համար։ Երբ մենք միասնական լինենք ու մեր սրտերն ու հոգիները լցուած լինեն հաւատքով ու սիրով, ապա մեր առջեւ ծառացող բոլոր արգելքները կ՛ոչնչանան»։
Հայր Միւռնը մասնաւորաբար գնահատեց եկեղեցու Տիկնանց միութեան անխոնջ աշխատանքը, որի արդար արդիւնքից 5000 տոլարը նուիրում են եկեղեցու կառուցման հիմնադրամին։
Օրուան իր պատգամի մէջ, առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեանը նշեց, թէ այսօր ներկաները գտնւում են մի կարեւոր հրաւէրի ընդառաջ։ Հրաւէր՝ հաւատքը գործով արտայայտելու, որովհետեւ հաւատքը գործով է իր կատարեալ արտայայտութիւնը գտնում, եւ որ Աստուծոյ նկատմամբ մեր հաւատքը պիտի հաստատուի ոչ թէ բանիւ, այլ գործով։ Սրբազան առաջնորդը մէջբերելով Թէքէեանի անմահ խօսքը՝
«Եկեղեցին Հայկական մէն մի քարի տակ գետնի
Դէպի երկինք բարձրացող գաղտնի ճամբայ մը ունի…»՝ կոչ ուղղեց ներկաներին, որ մեր նախնիների նուիրումով, սիրով եւ հաւատարմութեամբ պիտի առաջնորդուեն եւ այս դէպի երկինք բարձրացող ճամբին ճամբորդակիցները լինեն:
Ականջալուր մեր հոգեւոր ղեկավարների կոչերին ներկաները կատարեցին իրենց մեծ ու փոքր նուիրատուութիւնները՝ իրենց մասը բերելու եկեղեցաշինութեան այս սրբազան աշխատանքին։
Հանդիսութեան պաշտօնական բաժնի աւարտին մթնոլորտը խանդավառեց սիրուած երգիչ Գագիկ Բատալեանը։ Մեծ խանդավառութեամբ Նորթ Հոլիվուդի եկեղեցու ղեկավարներն ու նուիրատու անդամները գեղեցիկ կարականդակի մոմերը փչելով՝ նշեցին եկեղեցու առաջին տարեդարձը։ Սեղանները զարդարող կաւից շինուած եկեղեցիների մանրաքանդակներն ու խաչքարերը վիճակահանութեան կարգով յանձնուեցին շահողներին։
Մէկ տարին բոլորուեց։ Մի ամբողջ տարի, որն յագեցած էր կուռ եւ աստուածահաճոյ աշխատանքով, ներկայի ու մանաւանդ ապագայի նկատմամբ խորունկ հաւատքով, ու նախ հոգեւոր եւ ապա նիւթական եկեղեցին Նորթ Հոլիվուդի հայահոծ գաղութում ոտքի կանգնեցնելու վճռակամութեամբ։ Աշխատանքն արդէն հունի մէջ է եւ ի հեճուկս բոլոր դժուարութիւններին ու մեր դէմ ծառացող ճգնաժամային պայմանների՝ շարունակուելու է։ Շարունակուելու է ու մեծ ծաւալներ է ստանալու, որովհետեւ մեր ժողովուրդը քաջ գիտակցում է, թէ՝
«Եկեղեցին Հայկական հայ հոգիին եւ մարմնոյն
Զրահանդերձն է փայլուն, մինչ իր խաչերն են դաշոյն
Եւ զանգակներն են բոմբիւն եւ երգն է միշտ ՅԱՂԹՈՒԹԻՒՆ…»։
Վ.Թ.