«Երբ Երեք Տարի Առաջ Մենք Ասում Էինք Նոյնը, Մեզ Անուանում Էին Կեղծ Ընդդիմութիւն», Կ՛ըսէ Յովհաննիսեան

«ԱՌԱՋԻՆ ԼՐԱՏՈՒԱԿԱՆ».- Պարոն Յովհաննիսեան, Սերժ Սարգսեանի կողմից Ապրիլի 20ի յայտնի յանձնարարականը մի գործընթացի սկիզբ է դրել, որը քաղաքական նոր իրավիճակ է ստեղծել երկրում: Ինչպէ՞ս էք գնահատում այդ նոր իրավիճակը:
ՎԱՀԱՆ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ.- Ես կարծում եմ, որ ՀԱԿը միտումնաւոր, խելացի հաշուարկի արդիւնքում իր բազմաթիւ պահանջների շեմն իջեցրեց մինչեւ երեք ամենահեշտ իրականացուող խնդիրներ՝ առաւելագոյնս թեթեւացնելով իշխանութեան խնդիրը: Բայց, իհարկէ, նա դա չէր անի, եթէ չտեսներ, որ իշխանութիւնից արդէն դրանք իրականացնելու խթան, համաձայնութիւն կայ: Հիմա՝ մարտիմէկեան դէպքերից յետոյ, նման յանձնարարութիւնը կարող է նշանակել միայն մէկ բան, որ առնուազն մտադրութիւնների մէջ համաձայնութեան եզրեր այլեւս կան: Ի՞նչ է, անցած երեք տարիներին չկա՞ր նման բացայայտման անհրաժեշտութիւն: Կարծում եմ, որ համաձայնութիւն է տեղի ունեցել: Իրականում կարեւոր էլ չէ՝ տեղի ունեցե՞լ է, թէ՞ ոչ: Ակնյայտ է, որ կոնվէրգերցիայի պրոցես (համախմբման գործընթաց-Խմբ.) է գնում, այսինքն՝ ժամանակին միասնական իշխանութիւնը, որի մէջ էին մտնում առաջին, երրորդ եւ երկրորդ նախագահները, յետոյ բաժանուեց: Բայց էութեամբ մեծ տարբերութիւն չառաջացաւ: Հիմա գնում է յետվերադաձի գործընթաց: Ակնյայտ է դառնում, որ այդ քաղաքական ուժերի միջեւ էական գաղափարական տարբերութիւն չկայ: Կան սեփականութիւնը վերաբաժանելու վէճեր, բայց՝ ոչ գաղափարական:
«ԱՌԱՋԻՆ ԼՐԱՏՈՒԱԿԱՆ».- Դուք Ռոբերտ Քոչարեանի պաշտօնավարման տարիներին իշխող կոալիցիայի անդամ էիք: Այն ժամանակ տարբերութիւն չկար, հիմա կա՞յ:
ՎԱՀԱՆ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ.- Ես կարծում եմ, որ կա՛ր, բայց ոչ այս աստիճանի: Ռոբերտ Քոչարեանի իշխանութեան գալով ամբողջական իշխանափոխութիւն տեղի չունեցաւ: 1998թ. Քոչարեանը պէտք է լուծարէր խորհրդարանը, նոր ընտրութիւններ անցկացնէր: Իրականում 1998թ.ից մինչեւ 99թ.ի խորհրդարանական ընտրութիւնները բուն ՀՀՇական տարրը, որ Լեւոն Տէր Պետրոսեանի հովանաւորութեան ներքոյ էր եկել խորհրդարան, կերպարանափոխուեց յանկարծ, դարձաւ պրոռոբերտական, դարձաւ հանրապետական եւ պահեց իշխանութիւնը իր ձեռքում: Դաշնակցութիւնը հիմա դա աւելի լաւ է գիտակցում, քան առաջ, բայց առաջ էլ գիտակցաբար գնաց համագործակցութեան՝ յոյս ունենալով, որ ներսից ինչ-որ բաներ աւելի հեշտ կը լինի փոխել:
«ԱՌԱՋԻՆ ԼՐԱՏՈՒԱԿԱՆ».- Այսինքն՝ նոյնիսկ Հոկտեմբերի 27ից յետոյ դուք կարծում էք, որ իշխանափոխութեան համար նպաստաւոր պայմաններ չկայի՞ն:
ՎԱՀԱՆ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ.- Հոկտեմերի 27ից յետոյ քաղաքական մի շրջանակ սկսեց մեղադրել Ռոբերտ Քոչարեանին եւ Սերժ Սարգսեանին Հոկտեմբերի 27ի մէջ, բայց յետոյ համակերպուեց շատ արագ: Այ տեսէք, ՀՀ նորընտիր օմբուդսմենն առաջարկ է արել՝ իր իրաւասութիւնների սահմաններում առաջարկում է միջնորդ լինել քաղաքական երկխօսութեան ժամանակ, եւ երկու կողմերից էլ՝ ՀԱԿից եւ իշխանութեան կողմից, վիրաւորական մերժում է ստանում: Մի կողմից ասում են՝ դու իրաւունք չունես նման բան անելու, այսինքն՝ չեն էլ հասկացել օմբուդսմենը ինչի համար է, միւս կողմից ծաղրական տօնով ասում են՝ եթէ իշխանութիւնը նրան վերցնի իր թիմի մէջ, մենք դէմ չենք: Օմբուդսմենը անկախ «ֆիգուր» (դէմք-Խմբ.) է, ո՞նց կարող է մէկը վերցնել նրան իր թիմի մէջ: Այնինքն՝ ինստիտուտի նկատմամբ անվստահութիւն կայ, ոչ թէ անհատի: Իր նամակի մէջ օմբուդսմենը առանձնացրել է ընդդիմութեան եւ իշխանութեան բախման կէտերը. հայ-թուրքական յարաբերութիւններ, ղարաբաղեան հարց՝ այս կէտերում հակասութիւններ չկան, այ սա է հարցը: Հակասութիւններն են հանրահաւաքը թոյլատրուա՞ծ էր, թէ՞ ոչ, ոստիկանութիւնը ճի՞շտ վարուեց, թէ՞ ոչ: Այս հակասութիւնները շուկայական բանակցութիւններում կարող են լուծուել եւ հաւանաբար լուծւում են:
«ԱՌԱՋԻՆ ԼՐԱՏՈՒԱԿԱՆ».- 2009թ. դեռեւս առաջին անգամ Լեւոն ՏէրՊետրոսեանը ասաց, որ յեղափոխութիւն, ապստամբութիւն բառերը պէտք է դուրս հանենք մեր բառապաշարից, միայն վերջին հանրահաւաքի ժամանակ խօսուեց ադրբեջանական վտանգի մասին:
ՎԱՀԱՆ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ.- Այո, բայց ասացին: Երբ երեք տարի առաջ մենք ասում էինք նոյնը, մեզ անուանում էին կեղծ ընդդիմութիւն: Կարեւորն այն է, որ բոլորս էլ հասկանում ենք, որ ցնցումներից պէտք է խուսափել: Պէտք է միջոց գտնել, որով ժողովուրդը շահի վերջապէս իշխանութեանը փոխելու իրաւունքը: Հիմա մենք տեսնում ենք, որ համաձայնութիւն կարող է տեղի ունենալ, բայց ոչ դրա շուրջ: Այ սա է մեր անհանգստութիւնը:
«ԱՌԱՋԻՆ ԼՐԱՏՈՒԱԿԱՆ».- Եթէ Սերժ Սարգսեանը իր ստորագրութիւնը յետ կանչի ցիւրիխեան արձանագրութիւններից, Դաշնակցութիւնը կը վերադառնա՞յ կոալիցիա:
ՎԱՀԱՆ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ.- Ո՜չ, Դաշնակցութիւնը այդ բանը չի անի: Բայց եթէ նախագահը նման բան է յայտարարել՝ ստորագրութիւնը յետ կանչելու մասին, ապա ճիշդ ժամանակն է, քանի որ Էրդողանը շատ յստակ յայտարարել է, որ մինչեւ ղարաբաղեան հարցին ադրբեջանանպաստ լուծում չտրուի, այս առումով որեւէ առաջընթաց լինել չի կարող: Ի դէպ, մենք այնքան ենք խորացել, որ ստորագրութիւնը յետ կանչելով հարցը չի լուծուի. իներցիոն աւերները դեռ առջեւում են: Բայց որքան շուտ յետ վերցնենք ստորագրութիւնները, այնքան լաւ:
«Առաջին լրատուական»ի REAL-POLITIK հաղորդում