Ռ. ԿՈՐԻՒՆ
Կեանքը գեղեցկանում, իմաստ եւ ոգի է ստանում մեր նպատակասլաց ծառայութիւններով՝ հայրենիքին, ժողովրդին, մշակոյթին եւ մարդկութեան: Տաղանդաւոր գրող եւ բանաստեղծն իր ստեղծագործութիւններով զարկ է տալիս այդ մտածողութեան, ոգեւորում եւ ներշնչում է, սիրոյ կրակ է վառում, արեւոտ կեանք է սփռում: Բանաստեղծ լինել, այսինքն՝ սիրտը տրոփել, արիւնը եռալ, սէր եւ առաքինութիւն տարածել ու խոխոջալ զուլալ աղբիւրի պէս:
Մեր ներկայ համայնքային կեանքում եւ սփիւռքեան տարածքում ունենք տաղանդաւոր շնորհալի բանաստեղծներ, որոնց շարքում իր իւրայատուկ տեղն ունի Գէորգ Քրիստինեանն իր քերթողական արուեստով արտացոլուած չորս հատորեակ գրքերում եւ մամուլում: Ուրախ ենք նրա տարիների գրական վաստակը արժեւորւում եւ գնահատւում է: Այո՛, մեր ունեցուածքով պիտի հպարտանանք, բայց ոչ բաւարարուենք եւ գոհանանք. մեր ունեցուածքին պէտք է թանկ պատիւ տալ եւ ընթերցել նրանց գրքերը, այսպիսով նոր սերնդի մօտ բարի նախանձ առաջացնել առ ի քաջալերանք ու խրախուսանք, որպէսզի երթը շարունակուի նոր թեկնածուներով թէ՛ գրականութեան ճոխացման եւ թէ հայապահպանման առումով: Հողը պէտք է մշակել, եթէ ոչ ամլութեան կը մատնուի. կասկած չունեմ նորերը կը գան, քանի որ հայի գենը աստուածատուր քանքարաւոր է, մարդկային է՝ սիրոյ, բարութեան, ծառայասիրութեան եւ աշխատասիրութեան բնածին խառնուածքով:
Ահա, նպատակին ծառայելու ի խնդիր՝ Կալիֆորնիայի հայ գրողների միութիւնը, համագործակցաբար «Մաշտոց» քոլեջի, մեծարանքի երեկոյ էր կազմակերպել Գ. Քրիստինեանի գրական գործունէութեան 60ամեակը նշելու եւ նրա երկերի ժողովածուի երրորդ եւ չորրորդ հատորների շնորհահանդէսը կատարելու համար: Գէորգը, բացի այն որ բանաստեղծ է, նաեւ յանձնառու գրականագէտ է, իր լոյս ընծայած բազմաթիւ գրախօսականներով եւ վերլուծական յօդուածներով, իր իսկ ասութեամբ՝ «Գրականութիւնը իմ մասնագիտութիւնն է, իսկ բանաստեղծութիւնը՝ իմ տարերքը»:
Գլենդելեան ձմեռային երեկոյ էր, օրը Հինգշաբթի, Փետրուար 7, ոչ ասղավար, միակտուր ամպամած երկինք, բարիքով խոստումնալից: Միութեան գրողների հանդիպման օր, Գլենդէլի հանրային գրադարանում: Եկել էին միութեան անդամներ, համայնքի մտաւորական, արուեստագէտ, գրող դէմքեր եւ գրասէր հասարակութիւն՝ հոծ թւով: Երեկոյի մեկնարկումը կատարեց միութեան վարչութեան անդամ, մեզի ծանօթ արձակագիր՝ Պօղոս Գուբելանը: Նա իր ողջոյնի խօսքով սրտագինս շնորհաւորեց մեծարեալին մաղթելով երկար եւ քաջառողջ կեանք, ապա բեմ հրաւիրեց «Մաշտոց» քոլեջի տնօրէն՝ դոկտ. Կարպիս Տէր Եղիայեանին, հանդիսավարելու երեկոն: Օրը զուգադիպելով մեր Վարդանանց հերոսամարտի տօնին, յարգելի հանդիսավարը հակիրճ բառերով անդրադարձաւ հայոց դպրութեան Ոսկեդարին եւ Վարդանանց հերոսամարտի պատմականին, եզրակացնելով՝ «Վարդանանց ճակատամարտի մեծ յաղթութիւնը այն եղաւ, որ Վարդանանք հետագայ սերունդներին համար դարձան ոգեւորութեան աղբիւր, վասն հայրենեաց, վասն հաւատի եւ ազգի պաշտպանութեան»:
Արդարեւ, Վարդանանք դարձան ոգեղէն աստղեր հայոց երկնքում՝ վերից հսկելու, արիութեան ոգի ներշնչելու ճակատագրական սպառնալից դէպքերում, ինչպէս եղան թուով անհամար ազատագրական մարտնչումները, վերջինս՝ Արցախի ազատագրումը: Հանդիսավարը խօսելով մեծարեալի մասին, նրա արուեստն ու վաստակը բարձրօրէն գնահատեց եւ շնորհաւորեց ասելով՝ «Նրա գրիչը հայրենասիրութեան ներշնչման աղբիւր է»:
Երեկոյի գեղարուեստական բաժնի հանդիսավար՝ շնորհալի ասմունքող եւ «ռեժիսոր» Անահիտ Իշխանեանն եւս շնորհաւորեց մեծարեալին, հակիրճ բառերով անդրադարձաւ նրա գրականութեան, ընթերցեց Գ. Քրիստինեանի բանաստեղծութիւններից, ապա բեմ հրաւիրեց ասմունքող Գրիգոր Օգարեանին, որը տպաւորիչ ապրումով մի շարք բանաստեղծութիւններ ընթերցեց: Նրա գրականութեան գլխաւոր բանախօսն էր փիլիսոփայութեան գիտութիւնների թեկնածու Ծերուն Թադէոսեանը, որը արժանիօրէն ներկայացրեց նրա գրականութիւնը կենտրոնանալով գրքերից խօսուն օրինակների վրայ, նա բանաձեւելով խօսքը, ասաց՝ «Քրիստինեանի գրականութիւնը խորհրդային եւ մեր ժամանակների կեանքն է ներկայացնում առնչուելով հայրենիքի, ընկերային եւ մարդկային տարբեր երեսների մեկնաբանումով անմիջական, յստակ ու սահուն ոճով, յոյզերով ու ապրումներով, ուղնուծուծը ներշնչուած հայրենասիրութեամբ»:
Հրաւիրուեց շուիահար երաժիշտ Նորայր Մանուկեանը, որը հրաշալիօրէն ներկայացրեց մի քանի նուագներ՝ սոխակի դայլայլանք, հովուական եւ դասական երգերի նուագներ, որոնք արժանացան բուռն ծափերի:
Հրաւիրուեց արժանաւոր արձակագիր Սարգիս Վահագն, սրտի խօսք ասելու: Յարգելի վարպետը իր երկու էջանոց խօսքի մէջ հմտօրէն եւ խորաթափանց մեկնաբանեց մեծարեալի գրականութիւնը: Առ ի հաստատումն մեր կարծիքի մէջ բերենք մի հատուած. «Հարուստ եւ բազմազան է նաեւ անոր ներշնչումի երանգապնակը, գունագեղ ու պատկերաւոր՝ մանաւա՛նդ: Պատկերաւոր մտածողութիւնն ու ոճը իր քերթողութեան գլխաւոր փոխադրամիջոցն է: Անոնց մէջէն կը ցայտեն մտածումին կամ յոյզին ծաղիկները՝ աւելի գեղեցիկ եւ թելադրական դարձնելով բանն ու խօսքը»:
Հրաւիրուեց ԵՊՀի դասախօս նշանաւոր բանաստեղծ դոկտ. Արտեմ Յարութիւնեանը, որը Հայաստանից հիւրաբար գտնւում է Լոս Անջելոսում: Նա կարճ ու դիպուկ իր շնորհաւորանքի խօսքի մէջ ասաց. «Քրիստինեանի բանաստեղծութիւնը արտացոլւում է իր էութեամբ, որի մէջ յստակ նկատւում է՝ ներքին վեհութիւն եւ ներքին բարութիւն»:
Մեզի ծանօթ արձակագիր Մարտիրոս Վարդանեանը, նոյնպէս ջերմօրէն շնորհաւորեց մեծարեալին ասելով. «Նա իր գրականութեան շնորհիւ շատերին հաւաքեց շուրջը, գրաւեց եւ յարգանքի է արժանանում»: Նա նաեւ, անդրադառնալով այն մտահոգութեան, թէ ընթերցանութեան հետաքրքրութիւն չկայ, ասաց. «Լաւ գիրքը ձեռքից ձեռք է անցնում, կարդացող կայ, յուսախաբութիւն չկայ, գրողը պիտի մնայ իր դիրքերի վրայ եւ շարունակի»:
Քանոնահար Լիլիթ Կոճոյեանն իր քաղցր ու գրաւիչ նուագներով զբաղեցրեց դահլիճը՝ բուռն ծափերի արժանանալով: Այնուհետեւ բեմ հրաւիրուեց մեր սիրելի բանաստեղծ Գրիշ Դաւթեանը, սրտի խօսք ասելու: Նա եւս շնորհաւորելով Քրիստինեանին, արտայայտեց իր ընկերական սէրը յիշելով իրենց երկար տարիների մտերմիկ յարաբերութիւններն ի մասնաւորի Կալիֆորնիայի հայ գրողների միութեան կեանքի կոչելու շուրջ, ասելով. «Յիշում եմ այն օրը, 2002 թուականը, երբ դոկտ. Վահագն Մկրտչեանի հետ միասին հանդիպեցինք Հայաստանի գլխաւոր հիւպատոս Վալերի Մկրտումեանի հետ, գրողների միութիւն ունենալու խնդրով: Նա նշանակեց յանձնախումբ, մշակեցինք ծրագիր-կանոնագիր, այդ թուականից գործի անցանք ամսական մեր հանդիպումներով»:
Ծրագրին հրաւիրուել էր «Կակա»չ հեռուստածրագրի հաղորդավար Սեդա Հայրիկեանը, որը տպաւորիչ ընթերցում կատարեց մեծարեալի գրուածներից: Մեծարման հանդէսին ներկայ էր Յովսէփ Ա. քհնյ. Յովսէփեանը, առաջնորդ Յովնան արք. Տէրտէրեանի կողմից: Նա շնորհաւորելով մեծարեալի գրքերի շնորհահանդէսը ընթերցեց սրբազան հօր պատգամը, ուր սրբազանը մեծապէս գնահատում էր մեծարեալի արուեստը:
Միութեան նախագահ Շահէ Քէօրօղլեանը նոյնպէս սրտի ջերմ խօսքերով շնորհաւորեց Գէորգին, ապա իր տարած աշխատանքի արդիւնքում ապահովել էր գնահատագրեր պետական շրջանակներից, որոնք յանձնուեցին Գէորգին:
Բարձրախօսի մօտ հրաւիրուեց մեծարեալը, որն իր սրտաբուխ ողջոյնի եւ շնորհակալական խօսքում ասաց. «Ողջունում եմ բոլորիդ այս երեկոյին մասնակցելու համար, խորին շնորհակալութիւն եմ յայտնում բոլոր-բոլորին՝ երեկոյի դերակատարներին, ելոյթ ունեցողներին մէկ առ մէկ: Այսպիսի երեկոներ էլ ցանկանում եմ ձեր աշխատանքի, ձեր գրականութեան համար: Գրականութիւնը հայրենիք է: Սիրէ՛ք գրականութիւնը»:
Նա տեղեկացրեց իր նոր գրքի մասին, որը մամուլի տակ է եւ շուտով կը ներկայացուի ընթերցող հասարակութեան, ապա ներկաները հիւրասիրուեցին:
Ծրագիրը բովանդակալից եւ ճոխ էր, հազիւ տեղաւորուելով սահմանուած ժամանակամիջոցում: Գնահատելի եւ անմոռանալի երեկոյ: