ԵՐԵՒԱՆ, «Ազատութիւն».- Հանրութեան համար անյայտ պատճառներով, «Գազպրոմ»ին Հայաստանի ունեցած 300 միլիոն տոլար պարտքի փակումէն քիչ անց բացայայտուած է, որ Հայաստանի կառավարութիւնը նոր, հսկայական պարտք ունի ռուսական ընկերութեան: Այս մասին յայտնած է Սարգիս Յարութիւնեան։
«Ազատութեան» հարցումին ի պատասխան «Գազպրոմ Արմէնիա»էն հաստատած են այս տեղեկութիւնը՝ նշելով, որ այս Յուլիսի դրութեամբ պարտք եղած է 52.3 միլիոն տոլար, թէեւ ընկերութեան լրատուական ծառայութեան ղեկավար Շուշան Սարդարեան աւելցուցած է, որ պարտքին մեծ մասը փակուած է:
«Ազատութեան» լրագրողը ուզած է գիտնալ, թէ որքա՛ն է պարտքը։ «Այս պահի դրութեամբ կոնկրէտ գումարի չափի մասին չեմ կարող ասել: Ինչ վերաբերում է պարտքին, ապա պարտքը առաջացել է մատակարարուած գազի եւ ելեկտրաէներգիայի համար: Ընդ որում, կարող եմ ասել, որ այսօրուայ դրութեամբ «Գազպրոմ Արմէնիա»ի առջեւ կուտակուած պարտքի զգալի մասը մարուել է դրամական միջոցներով»:
Լրագրողը հարցուցած է, թէ ե՞րբ սկսած է կուտակուելու այդ պարտքը։ «Պարտքը առաջացել է 2015 թուականից: Ես կարծում եմ, թէ ինչու է առաջացել հարցը ճիշդ կը լինի ուղղել «Երեւան æԷԿ»ին: Թէ ինչու եւ ինչ պատճառներով է առաջացել պարտքը, կարծում եմ, նրանք աւելի յստակ կը պատասխանեն»:
«Գազպրոմ Արմէնիա»ի լրատուական ծառայութեան ղեկավարը հերքած է այն տեղեկութիւնը, որուն համաձայն, կը քննարկուի նշեալ պարտքին դիմաց «Երեւան æԷԿ»ը փոխանցել «Գազպրոմ Արմէնիա»ին. «Այդ հարցը չի քննարկւում, եւ «Գազպրոմ Արմէնիա»ն նման մտադրութիւն չունի: Ինչպէս արդէն ասացի, ներկայումս վճարային պարտաւորութիւնների մնացած մասի վճարման եղանակի շուրջ համապատասխան քննարկումներ են ընթանում, որքան ես տեղեակ եմ: Եւ կարծում եմ, առաջիկայում լուծման եղանակները կը գտնուեն, եւ պարտքը կը մարուի ամբողջութեամբ»:
Ան աւելցուցած է, որ ներկայիս ջրելեկտրակայանը նոր պարտք չի կուտակեր, այլ քննարկումներ կը կատարուին պարտքի փակման ձեւերուն վերաբերող։
Ներկայիս յայտնի չէ պարտքին չափը, նաեւ այն, թէ Հայաստանի կառավարութիւնը ի՛նչ ձեւով պիտի փակէ պարտքը։
Այս հարցումներուն պատասխանը ստանալու համար «Ազատութիւն»ը դիմած է Հայաստանի ուժանիւթի եւ բնական պաշարներու նախարարութիւն, սակայն պատասխան չէ ստացած։
«Ազատութեան» լրագրողը կը գրէ. ««Գազպրոմ»ին Հայաստանի ունեցած նախորդ պարտքը՝ 300 միլիոն դոլար, մարուեց սկանդալով: 2013 թուականի Դեկտեմբերին Ռուսաստանի նախագահ Պուտինի երեւանեան այցի ժամանակ ստորագրուեց փաստաթուղթ, ըստ որի Հայաստանի կառավարութիւնը «Գազպրոմ»ին յանձնեց «Հայռուսգազարդ»ում Հայաստանին պատկանող վերջին 20 տոկոս բաժնեմասը: Գործարքից յետոյ միայն հայաստանեան հանրութիւնը անակնկալ տեղեկացաւ, որ երկիրը տարիների ընթացքում ռուսաստանեան ընկերութեան առջեւ կուտակել է 300 միլիոն դոլար պարտք եւ 20 տոկոս բաժնեմասը փոխանցուել է այդ պարտքը մարելու համար»:
Տնտեսագէտ Արտակ Մանուկեան յայտնած է, որ նախորդ տարիներուն Հայաստանի ուժանիւթի համակարգին մէջ վերջ չունեցող հարցերը կը վկայեն այն մասին, որ իշխանութիւնները չեն կրնար ապահովել երկրի ուժանիւթի համակարգի անվտանգութիւնը:
«Եթէ վերադառնում ենք՝ ինչի՞ մասին է վկայում պարտքերի նման կուտակումը եւ կարծես թէ դրա վերջը չկայ, առաջինը, դա ոչ-թափանցիկ գործելաոճի երեւոյթներն են: Նման մեխանիզմները խորը համակարգային խնդիրների մասին են վկայում… Բացառուած չէ, որ նոյն այդ Երեւանի æԷԿը ինչ-որ իր գումարներից «Նայիրիտ»ի կամ այլ բնաւագաւառի վրայ ծախսեր է արել», դիտել տուած է Մանուկեան։
Տնտեսագէտին համաձայն՝ արդէն այսօր ակնյայտ կը դառնայ, որ որոշ ժամանակ ետք կրկին սեղանի վրայ պիտի դրուի կազի գինի բարձրացման հարցը. «Եթէ մենք 2015 թուականի հաշուետուութիւնն ենք նայում, «Գազպրոմ Արմէնիա»ն համարեա նոյն ծաւալի վարկային պորտֆելն է իր մեծացրել: Ինչը նշանակում է, որ ապագայում էդ վարկային պորտֆելը եւս սակագնի կառուցուածքի մէջ ուղղակի եւ անուղղակի մեթոդներով, ըստ էութեան, կը ներառուի, այսինքն՝ էլի սակագինը կը բարձրանայ»: