
Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի խմբակցութիւնները՝ «Ազատ Հայրենիք», «Միասնական Հայրենիք», «Արդարութիւն», «Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն», «Արցախի ժողովրդավարական կուսակցութիւն», 19 Ապրիլին հրապարակեցին յայտարարութիւն մը, որուն մէջ անոնք կը վերահաստատեն Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի 14 Ապրիլի 2022ի որոշման այն շեշտադրումը, որ «ոչ մի իշխանութիւն իրաւունք չունի «խաղաղութեան» պատրուակով Արցախի համար անընդունելի կարգավիճակի, ինչպէս նաեւ՝ միջազգայնօրէն ճանաչուած ինքնորոշման իրաւունքի բանակցային նշաձողն իջեցնելու»:
Դիտել տալով, որ Արցախի ժողովուրդը ինքնորոշուելու իր որոշումը տուած է եւ պատմական բնօրրանին մէջ աւելի քան երեք տասնամեակ իրողապէս գործադրած է Խորհրդային Միութեան օրէնսդրութեան դրոյթներուն, ինչպէս նաեւ միջազգային իրաւունքի համընդհանուր կանոնների պահանջներուն համապատասխան՝ առաջնորդուելով բացառապէս ժողովրդավարութեան սկզբունքներով, կը շեշտուի, որ Արցախի ժողովուրդին ինքնորոշման իրաւունքը սակարկման ենթակայ չէ:
Յայտարարութեան մէջ կը նշուի նաեւ, որ միջազգային հանրութեան գործադրած ջանքերուն դիմաց Ատրպէյճանի նախագահին կատարած սպառնալից յայտարարութիւնները ցոյց կու տան, որ այդ երկրի ռազմաքաղաքական ղեկավարութիւնը, քամահրելով միջազգային հեղինակաւոր կառոյցներուն կոչերն ու որոշումները, ցեղասպանական գործողութիւններով կը ձգտի հասնիլ իր հիմնական նպատակին՝ վերջնականապէս հայաթափել Արցախը:
«Անընդունելի ենք համարում Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետի այն տեսակէտը, որ նա հնչեցրել է Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի Ապրիլի 18ի նիստում, համաձայն որի Հայաստանը լիարժէք ճանաչում է Ադրբէյջանի տարածքային ամբողջականութիւնը, փորձելով այդ ամէնը հիմնաւորել Մադրիդեան աշխատանքային փաստաթղթի մէկ կէտով, 2022 թուականի Հոկտեմբերին Պրահայում եւ Սոչիում կայացած յայտնի հանդիպումների ժամանակ ձեռք բերուած համաձայնութիւններով, ինչպէս նաեւ հիմք ընդունելով Ալմա Աթայի 1991 թուականի Դեկտեմբերի 21ի հռչակագիրը, անտեսելով հանդերձ, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնն այդ փաստաթուղթն ընդունել է Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակին առնչուող սկզբունքային վերապահումներով: Փաստօրէն Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտօնական շրջանակներն Արցախի ժողովրդի անվտանգութեան ապահովման խնդիրը տարանջատում են նրա ինքնորոշման իրաւունքից՝ անտեսելով վերջինիս վճռորոշ պարագան, ինչն իրականում համահունչ է պաշտօնական Պաքուի դիրքորոշմանը, ըստ այդմ նպաստելով Արցախի ու Հայաստանի տարածքների նկատմամբ Ադրբէյջանի բացայայտ ու յարաճող նկրտումների սաստկացմանը: Արցախի Հանրապետութեան ժողովրդի անունից դիմում ենք.
«– Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւններին՝ վերստին յորդորում ենք՝ չշեղուել Հայաստանի Հանրապետութեան Գերագոյն խորհրդի 1992թ. Յուլիսի 8ի որոշման ուղեգծից, միեւնոյն ժամանակ ուշադրութիւն հրաւիրելով այն կանխատեսելի հեռանկարի վրայ, որ Արցախի պետականութեան գլխին կախուած վտանգը կործանարար սպառնալիք է նաեւ Հայաստանի պետականութեան համար:
«– Աշխարհասփիւռ հայութեանը՝ հաշուի առնելով, որ Արցախի Հանրապետութիւնը շուրջ 130 օր գտնւում է շրջափակման մէջ, համախումբ եւ վճռական ջանքերով, ամենայն գնով կեանքի կոչել մեր համազգային ներուժը՝ սատար կանգնելով մեր ժողովրդի աննահանջ պայքարին:
«– Ռուսաստանի Դաշնութեանը՝ լրացուցիչ դիւանագիտական եւ ռազմաքաղաքական միջոցներ ձեռնարկել մեզ համար խիստ կարեւոր խաղաղապահ առաքելութեան ընթացքում, անկախ աշխարհաքաղաքական իրադրութեան արդի զարգացումներից, վճռականօրէն թոյլ չտալ սպառնալի վտանգի տակ յայտնուի Արցախի ժողովրդի անվտանգութիւնը:
«– Միջազգային հանրութեանը՝ չսահմանափակուել դէ-ֆակտօ կայացած Արցախի Հանրապետութեան աւելի քան 120 հազար խաղաղ բնակչութեան նկատմամբ՝ Ադրբէյջանի Հանրապետութեան կողմից շրջափակման կապակցութեամբ կարեկցանքի յայտարարութիւններով եւ դիմել միջազգային իրաւական կանոններով ամրագրուած գործնական միջոցների:
«– ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների ղեկավարներին՝ անկախ ձեր միջեւ հնարաւոր տարաձայնութիւններից՝ ջանքեր գործադրել վերսկսելու Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգաւորման միակ միջազգային լիազօրութիւն ունեցող ձեւաչափով բանակցութիւնները«, կ՛ըսուի յայտարարութեան մէջ:
Փաշինեան անդրադարձաւ Արցախէն հնչած այս յայտարարութեան՝ դիտել տալով, որ իր յայտարարութիւնները սովորաբար Ստեփանակերտի մէջ սխալ կը հասկցուին, այս անգամ ալ նոյնն է պարագան: «Եթէ մենք հարցի բովանդակութիւնը խորութեամբ չենք ըմբռնում, մենք անընդհատ սխալներ ենք գործում եւ գործել ենք: Արցախի Ազգային ժողովի կարծիքները ուշադիր հետեւում եմ, գնահատում եմ, յարգանքով եմ վերաբերւում, բայց իմ ասածն ուրիշ բան է«, ըսաւ Փաշինեան՝ աւելցնելով. »Սովորավար սխալ են հասկանում, եւ չի բացառւում, որ այս անգամ էլ են սխալ հասկացել, բայց իմ կարծիքով՝ մեծ հաշուով սխալ հասկանալու բան էլ չկայ, որովհետեւ իմ գնահատականները շատ յստակ են, եւ ես ուզում եմ ուշադրութիւն հրաւիրել հետեւեալին, որ փաստարկների դաշտում իսկ ի՞նչ հակափաստարկ է հնչել»: