15 Նոյեմբերին, Պրիւքսէլի մէջ տեղի ունեցաւ Հայաստան- Եւրոպական Միութիւն (ԵՄ) քաղաքական եւ ապահովական հարցերու երկխօսութեան երկրորդ բարձրաստիճան նիստը, որուն արդիւնքներուն մասին հրապարակուեցաւ մամլոյ միացեալ հաղորդագրութիւն մը, զոր տարածեց Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութիւնը, եւ զոր կը ներկայացնենք ստորեւ.
«Հիմք ընդունելով Յունուարին Երեւանում տեղի ունեցած երկխօսութեան անդրանիկ նիստը, երկրորդ նիստը հաստատել է Հայաստանի եւ ԵՄի փոխադարձ հետաքրքրութիւնը` ընդլայնելու քաղաքական երկխօսութիւնը եւ համագործակցութիւնը արտաքին, անվտանգային եւ պաշտպանական քաղաքականութեան ոլորտներում: ԵՄն վերահաստատել է իր անվերապահ աջակցութիւնը Հայաստանի ինքնիշխանութեանը, տարածքային ամբողջականութեանը (29,800 քառ. կմ) եւ սահմանների անձեռնմխելիութեանը եւ ողջունել ԵՄ հետ առաւել սերտ համագործակցութեան Հայաստանի պատրաստակամութիւնը:
«Հանդիպման ընթացքում կողմերն անդրադարձ են կատարել եւրոպական անվտանգային ճարտարապետութեան ներկայիս մարտահրաւէրներին: Այս համատեքստում խստօրէն ընդգծուել է ուժի կամ ուժի սպառնալիքի կիրառման անընդունելիութիւնը:
«Կողմերն ընդգծել են Հարաւային Կովկասում տեւական խաղաղութեան եւ կայունութեան հաստատման բացարձակ անհրաժեշտութիւնը: Այս համատեքստում ԵՄն աջակցութիւն է յայտնել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ յարաբերութիւնների կարգաւորմանը` հիմնուած տարածքային ամբողջականութեան եւ սահմանների անձեռնմխելիութեան փոխադարձ ճանաչման սկզբունքների վրայ` ամրագրուած 1991թ. Ալմա Աթայի հռչակագրով, կողմերին տրամադրուած ԽՍՀՄ Գլխաւոր շտաբի քարտէզների հիման վրայ սահմանազատմանը, ինչպէս նաեւ իւրաքանչիւր երկրի ինքնիշխանութեան եւ իրաւազօրութեան յարգանքի վրայ հիմնուած տարածաշրջանային կոմունիկացիաների (հաղորդակցութիւններու) բացմանը` փոխադարձութեան եւ հաւասարութեան հիման վրայ: Հայաստանը հաստատել է Եւրոպական խորհրդի նախագահ Շարլ Միշէլի միջնորդութեամբ Բրիւսելում կայանալիք առաջնորդների հանդիպմանը մասնակցելու իր պատրաստակամութիւնը: ԵՄն ողջունել է Հայաստանի «Խաղաղութեան խաչմերուկ» նախագծի ծրագիրը` որպէս տարածաշրջանում եւ դրանից դուրս խաղաղութիւն եւ համագործակցութիւն հաստատելու Հայաստանի կառավարութեան յանձնառութեան դրսեւորում:
«Հայաստանը բարձր է գնահատել ԵՄ քաղաքացիական մշտադիտարկան առաքելութեան (Հայաստանում ԵՄ առաքելութիւն) արագ տեղակայումը Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջազգայնօրէն ճանաչուած սահմանի երկայնքով, ինչպէս նաեւ ԵՄ անդամ երկրների կողմից առաքելութեանը ցուցաբերուող աջակցութիւնը: Հայկական կողմը նաեւ ողջունել է առաքելութեան կազմում երրորդ երկրների ներգրաւման կապակցութեամբ ԵՄ պատրաստակամութիւնը: Կողմերը քննարկել են առաքելութեան ընդլայնման հնարաւորութիւնը, ինչպէս նաեւ «եւրոպական խաղաղութեան գործիքի» միջոցով Հայաստանին ոչ մահաբեր տեսակի սպառազինութիւնների տրամադրման աջակցութեան հարցը: Վերահաստատուել է աջակցութիւնը Հայաստանի մասնակցութեանը տարածաշրջանային նախագծերին, ինչպիսիք են Սեւ ծովի ստորջրեայ էլեկտրաէներգիայի եւ ինտերնետ մալուխների նախագծերը:
«Կողմերը նաեւ անդրադարձել են Լեռնային Ղարաբաղից զանգուածային բռնի տեղահանուած հայ փախստականների խնդիրներին` վերահաստատելով նախկինում արտայայտուած դիրքորոշումներն առ այն, որ պէտք է ապահովուեն Լեռնային Ղարաբաղի հայերի իրաւունքներն ու անվտանգութիւնը, այդ թւում` վերադարձի իրաւունքը:
«Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւնների ամբողջական կարգաւորման գործընթացի առումով կողմերը յոյս են յայտնել, որ մինչ այժմ ձեռք բերուած համաձայնութիւնները, մասնաւորապէս` երրորդ երկրների քաղաքացիների եւ դիւանագիտական անձագիր կրողների համար ցամաքային սահմանի բացման վերաբերեալ, հնարաւորինս սեղմ ժամկէտներում կեանքի կը կոչուեն:
«Երկխօսութեան մասնակիցները քննարկել են նաեւ տարածաշրջանի երկրների հետ յարաբերութիւնների վիճակը, աւելի լայն աշխարհաքաղաքական զարգացումները, ինչպէս նաեւ հիբրիդային (խառնածին) սպառնալիքներին եւ անվտանգութեան այլ մարտահրաւէրներին վերաբերող հարցեր:
«Հայաստան-ԵՄ քաղաքական եւ անվտանգային հարցերով երկխօսութեան յաջորդ նիստը տեղի կ՛ունենայ Երեւանում 2024թ.:
«Քաղաքական եւ անվտանգային հարցերով երկխօսութեան երկրորդ բարձրաստիճան նիստը համանախագահում էին ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանեանը եւ ԵՄ արտաքին գործողութիւնների եւրոպական ծառայութեան գլխաւոր քարտուղարի քաղաքական հարցերով տեղակալ Էնրիկէ Մորան»: