Արեւմտեան թեմի առաջնորդարանի հերթական ու բացառիկ մշակութային ձեռնարկը տեղի ունեցաւ Նոյեմբերի 9ին։ Առաջնորդ Յովնան արք. Տէրտէրեանի հովանաւորութեամբ բացուեց թեմի հոգեւորականներից Տաճատ Ծ. վրդ. Եարտըմեանի փայտի ստեղծագործութիւնների անհատական ցուցահանդէսը՝ «Կեանքը փայտի եւ քանդակին մէջ» խորագրով։ Այդ առիթով սրահի որմերի վրայ զետեղուած էին մօտ 40 փայտէ քանդակներ, պատրաստուած զանազան եւ յաճախ եզակի ծառատեսակների փայտից։
Ցուցահանդէսը մէկտեղել էր բազմաթիւ արուեստասէրների, որոնք «Զօրայեան» թանգարանի դահլիճում հայր Տաճատի տարբեր տարիներին ստեղծած փայտի գեղարուեստական մշակումները վայելելուց յետոյ հնարաւորութիւն ունեցան նաեւ ունկնդրելու իր տեսակի մէջ ուրոյն բանախօսութիւն՝ «Վերլուծումի եւ մեկնաբանութեան փորձ» խորագրով, ուր հեղինակը ի՛նքն է բնութագրում իր ստեղծագործութեան բովանդակութիւնը։
Հայր Տաճատի կենսագրութեան եւ ստեղծագործական հիմնական ընթացքը ներկայացնելիս օրուայ բանախօսը՝ Նորայր Պօղոսեանը բնութագրեց հեղինակին որպէս արուեստագէտ, բանաստեղծ, աստուածաբան։ Հոգեւոր ծառայութեանը զուգահեռ հայր Տաճատը հեղինակել է 6 բանաստեղծական ժողովածուներ։ Ցուցահանդէսին, փայտէ աշխատանքների կողքին, ներկայացուած էին բանաստեղծական չափածոյ մէջբերումներով վահանակներ։ Որպէս աստուածաբան ու եկեղեցու պատմութեան խորագիտակ մասնագէտ, հայր Տաճատը գրել եւ հրատարակել է տասնեակ աշխատութիւններ մեր եկեղեցու պատմութեան, աստուածաբանութեան թեմաներով։ Յատկապէս նշելի են միջնադարում վանական կեանքին նուիրուած մանրակրկիտ աշխատութիւնները։ Այսօր էլ հեղինակը ստեղծում է նոր երկեր՝ նուիրուած հայ եկեղեցու տարբեր ոլորտների։


«Բանաստեղծութիւն եւ քանդակագործութիւն՝ թեւ-թեւի» ընդհանուր բովանդակութեան ներքոյ բանախօսը նկարագրեց իր ստեղծագործական կեանքի ընթացքը, ստեղծագործելու ներքին ապրումներն ու մղումները։ «Եարտըմեան անվերջ կը գրէ՝ պարզելու համար, թէ ի՞նչ կը խորհի, ինչի՞ կը նայի… ինչու՞ կը տագնապի եւ կամ ի՞նչ տեղի կ’ունենայ իր ներաշխարհին մէջ», այս հարցադրումներին պատասխանելիս նա ներկայացրեց թէ՛ բանաստեղծելու, թէ՛ քանդակ ստեղծելու իր տեսական պատկերացումները, օրինակ այսպէս. «Տարբեր փայտերէ պատրաստուած անոր քանդակներուն մէջ տաք է մարդկային գոյավիճակը արտայայտող շունչը, վրդովումները, ոչ անշուշտ իբրեւ բարձր իրագործում, որքան իբր ձգտում եւ արտայայտութիւն»։
Ելոյթի մէջ յաճախ էին հնչում մտքեր՝մարդկային կեանքի, հողի խորքերը թափանցելու իմացական ու հոգեկան հետաքրքրութիւնների մասին, եւ որպէս ամփոփում իր ստեղծագործելու վերլուծութեան՝ հնչեց հայր Տաճատի ուշագրաւ միտքը. «Արուեստը կու գայ մարդոց կեանքին ճնշուած հեւքը մեղմացնելու, անոնց անձկութիւնները, անդոհանքը եւ հոգեճնշումները թեթեւացնելու»։ Հայր Տաճատի բանախօսութիւնը արժանացաւ բուռն ծափահարութիւնների։
Արուեստի այս մթնոլորտի մէջ իր պատգամը փոխանցեց առաջնորդը, որ մի քանի յստակ ու խորը ձեւակերպումներով նկարագրեց հեղինակի ստեղծագործութեան ու բանախօսութեան մտքերի իր ընկալումը։ «Հայր Տաճատ իր բանաստեղծութեանց եւ քանդակներու մէջ ձգտումն ունեցած է թարգմանելու կեանքը։ Ան որոշակի պատգամ մը կը հաղորդէ, որ իւրաքանչիւրս իր մէջ փնտռէ ու գտնէ արուեստագէտը։ Եթէ ուզենք ներկայացնել հայր սուրբի ստեղծագործական էութիւնը, ապա ինք կը ներկայանայ կեանքի խորհուրդին կատարելութիւնը վերլուծող անհատականութիւնը հոգեւորականի զգեստով ու կոչումով», ասաց Յովնան Սրբազանը։
«Զօրայեան» թանգարանի սրահում մէկտեղուած՝ աւանդական ու արդի ստեղծագործական ոճերի միաձուլում ներկայացնող փայտէ քանդակների ընտրանին ամբողջութեան մէջ, բանաստեղծական վահանակներն ու շունչը, նաեւ հեղինակի բանախօսութիւնը արուեստի վեհացնող մթնոլորտ ստեղծեցին, այն «կեանքին նոր ակնոցներով նայելու» պատգամ էր ներկաների համար, իր խօսքում նշեց սրբազանը։
ԴԻՒԱՆ ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՐԱՆԻ