ԿԱՏԻԱ ՔՈՒՇԵՐԵԱՆ
Անկախ նրանից, թէ ինչպիսի՛ անձնաւորութիւն է մայրաքաղաք Երեւանի քաղաքապետը, կամ ընդհանրապէս Հայաստանի հանրապետութեան միւս քաղաքների քաղաքապետերը, առաջնահերթութիւն պէտք է նկատել քաղաքացի պատրաստելու անյետաձգելի ու չափազանց կարեւոր գործը։ Ի վերջոյ քաղաքացին է քաղաքապետ ընտրում։ Իսկ ինչպիսի՛ն է ինքը՝ քաղաքացին։ Արդեօք Հայաստանի հանրապետութեան այսօրուան քաղաքացին յստակ գիտակցութիւն ունի՞ իր իրաւունքների եւ պարտականութիւնների մասին, ինչպիսի՞ն են նրա պատկերացումներն այս մասին։
Քաղաքացի պատրաստելը դժուարին եւ երկարատեւ գործընթաց է, որը կարելի է իրականացնել գործածելով դաստիարակութեան բոլոր հիմնարկներն ու միջոցները։ Քաղաքացի պատրաստելը շատ աւելի դժուար գործ է, քան քաղաք կառուցելը։ Մենք կարող ենք հրաշալի շէնքեր ու քաղաքներ կառուցել, բայց այդ ամէնի կողքին եւ դրանից առաջ, պէտք է քաղաքացի պատրաստել։ Պէտք է դաստիարակել ձեւով եւ բովանդակութեամբ ներդաշնակ, գիտելիքների հիմնաւոր պաշարով զինուած, բարեկիրթ, իր պարտականութիւններին ու իրաւունքներին գիտակ քաղաքացի։ Այդ դաստիարակութիւնը պէտք է սկսուի դպրոցից, որովհետեւ հասարակութեան մէջ տեղ գտած արատները սրբագրելու, մարդն ու հայը պատրաստելու սկզբնատեղին դպրոցն է եւ ուսուցիչը։
Դաստիարակութեան գործում անմասն չեն զանգուածային հաղորդակցման միջոցները, մամուլն ու հեռուստատեսութիւնը։
Քաղաքապետ՝ ընդհանրապէս, եւ մայրաքաղաքի քաղաքապետ ընտրելն յատկապէս,
լուրջ եւ տագնապեցնող խնդիր է, եւ քաղաքացու գիտակցականութեան մակարդակից է կախուած ճիշդ ընտրութիւն կատարելը։
Ի վերջոյ քաղաքացուց է կախուած պետութեան ամրութիւնը, հասարակական տարաբնոյթ խնդիրների լուծումը, ձեռքբերումների պահպանումն ու նոր նուաճումների խիզախումը։ Քաղաքացին պէտք է լաւապէս ըմբռնի, որ իրենից է սկսւում իր երկրի հզօրութեան ամրապնդումը, եւ որ հզօր բանակ ունենալը միակ երաշխիքը չէ այս գործում։
Հետեւողական եւ շարունակական աշխատանքով կարելի է հասնել ազգի գիտակցական պահանջուած մակարդակի ձեւաւորման, այդպիսով ապահովելով իւրաքանչիւր հայի մասնակցութիւնը երկիրը տագնապեցնող հարցերի լուծման գործընթացում։