ԱՐԱ ՊԱՊԵԱՆ
Վերջին շրջանում որոշ վերլուծաբաններ յայտարարեցին, որ Իսրայէլի հետ յարաբերութիւնների լարումը նպաստաւոր է Թուրքիայի համար, քանի որ դա կ՛ուժեղացնի Թուրքիայի դիրքերը Միջին Արեւելքում: Թերեւս Միջին Արեւելքում, աւելի ճիշդ՝ արաբական աշխարհում, ուժեղացնի, սակայն համաշխարհային առումով՝ կը թուլացնի: Իսկ ինչպէս ասում են Օդեսայում, դրանք երկու էապէս տարբեր բաներ են: Այն, ինչ արաբական աշխարհն ընդհանրապէս ի վիճակի է տալու Թուրքիային, այսօր էլ է տալիս. դա նաւթն է եւ շուկան: Ի հարկէ, աւելի շատ թուրքական դրօշներ կ՛երեւան արաբական քաղաքներում, Էրդողանը որոշ կազմակերպութիւնների կողմից կ՛ընտրուի տարուայ մարդ, հայկական համայնքներին աւելի քիչ կ՛արտօնեն խօսել Հայոց Ցեղասպանութեան մասին եւ նման բաներ: Սակայն այդ տեսակի դրսեւորումները չեն կարող փոխակերպուել լուրջ եւ շօշափելի քաղաքական, առաւել եւս ռազմական, արդիւնքի:
Այն, ինչ Իսրայէլն էր տալիս եւ դեռեւս մասամբ տալիս է Թուրքիային, չտալու դէպքում, ոչ ոք դա չի կարող փոխարինել: Առաջին հերթին դա գերժամանակակից զինատեսակներն են, հետախուզական սարքերը եւ հէնց հետախուզական տեղեկութիւնները, ինչպէս նաեւ ամերիկեան հանրութեան եւ մամուլի բարեհաճ վերաբերմունքը: Սրանք կորցնելու դէպքում Թուրքիան չի կարող փոխարինող աղբիւրներ ճարել: Ի հարկէ, արաբական հանրութեան վերաբերմունքը կարեւոր է, սակայն համաշխարհային քաղաքական գործընթացների վրայ իր ազդեցութեամբ, այն որակապէս զիջում է արեւմտեան հանրային կարծիքի կարեւորութեանը: Վճռորոշ է՝ ինչ են մտածում ամերիկացիներն ու եւրոպացիները եւ ոչ թէ արաբներն ու հայերը: Սա, միգուցէ, արդար չէ, սակայն իրողութիւն է:
Կայ Թուրքիայի համար մի վտանգաւոր զարգացում եւս: Եթէ Իսրայէլը վերջնականապէս կորցնի Թուրքիային, ապա նա Միջին Արեւելքում, (բացառութեամբ թերեւս Ադրբեջանի, որը փոքր խաղացող է) դաշնակից չի ունենայ: Հետեւաբար, Իսրայէլը պարզապէս հարկադրուած է լինելու ձեռնամուխ լինել նոր դաշնակցի ստեղծմանը: Ստեղծուելիք դաշնակիցն անկախ Քուրդիստանն է լինելու, որի միջուկը դրուած է Հիւսիսային Իրաքում, սակայն սահմանները կամ, աւելի ճիշտ, յաւակնութիւնները չեն սահմանափակուելու միայն նշեալ տարածքով: Այսօր թուրքական օդուժն, առանց համաշխարհային տեղեկատուական համակարգի եւ հետեւաբար հանրային կարծիքի հակադարձութեան, ռմբակոծում է հարեւան անկախ երկիրը՝ Իրաքը: Բոլորը դա չտեսնելու են տալիս: Շուտով կարող է այդպէս չլինել: Շուտով շատերի քաղաքական տեսողութիւնը, ինչպէս նաեւ քաղաքական յիշողութիւնը, կարող է էապէս լաւանալ:
Արա Պապեան «Մոդուս վիւենդի» վերլուծական կերոնի ղեկավարն է: